چه شغل هایی معاف از مالیات نیستند؟
چه شغل هایی معاف از مالیات نیستند؟
پرداخت مالیات یکی از وظایف مهم در حوزه اقتصادی شرکت ها و کسب و کارهای مشمول مالیات می باشد که مطابق قوانین کشور می بایست انجام شود. اگر شغلی در لیست مشاغل معاف از مالیات نباشد و درآمد سالانه بالای سقف معافیتی تعیین شده باشد ملزم به پرداخت مالیات است. از آنجایی که قوانین مالیاتی بسیار پیچیده است و آگاهی و اشراف به بخشنامه ها و مواد قانونی آن، در زمره کارها و وظایف مشاوران مالیاتی است لذا شایسته است که شما به عنوان صاحب یک کسب و کار پیش از هر اقدامی در زمینه مالیاتی ابتدا با این کارشناسان مشورت کنید. ما شاهد مشکلات متعددی که مودیان و مشاغل غیرمعاف از مالیات در این حوزه با آن روبه رو هستند بوده ایم و باید افزود که تنها بر مبنای لیست ها و گروه بندی های اعلام شده مشاغل مشمول مالیات مستقیم نمی توان نظر قطعی در مورد چگونگی محاسبه مالیات این مشاغل داد زیرا بسیار دیده شده است که مشاغلی با عنوان خرده فروشی خود را در دسته بندی مشاغل کم درآمد قرار داده اند در حالی داده های مالی این شغل حاکی از درآمد کلان سالانه می باشد. از این رو در این مقاله از سایت ستایش تراز آسیا، مشاغل مشمول مالیات را محور اصلی بحث قرار داده ایم تا با ارائه توضیحات جامع ابهامات موجود در این موضوع را برطرف سازیم.
چه کسب و کارهایی مالیات پرداخت می کنند؟
مطابق با قوانین مالیاتی ایران شرکت ها و کسب و کارهایی که در لیست مشاغل معاف از مالیات نیستند و یا درآمد آن ها از سقف معافیتی تعیین شده بالاتر است می بایست نسبت به پرداخت مالیات خود اقدام نمایند و این یک الزام قانونی است و در صورت عدم پرداخت و تسلیم اظهارنامه، مشمول جریمه های سنگین مالیاتی خواهند شد. اما باید این نکته را خاطر نشان کنیم که به دلیل تعدد قوانین و همچنین نوع مشاغل و حوزه فعالیت اقتصادی ممکن است دسته بندی هایی که در ادامه آورده ایم گویای تمامی جوانب و جزییات مالیاتی مشاغل غیرمعاف از مالیات نباشد، از این رو شما می بایست برای جلوگیری از محاسبه اشتباه مالیات در گام نخست از طریق موسسات ارائه دهنده خدمات حسابداری و مالیاتی، مشورت و راهنمایی های لازم را کسب نمایید.
لیست مشاغل مشمول مالیات مستقیم
با توجه به حجم فعالیت، درآمد و نوع کسب و کار، مشاغل در سه گروه بندی برای محاسبه مالیاتی قرار می گیرند؛ گروه اول شامل مشاغل بزرگ و پردرآمد، گروه دوم مشاغل متوسط، و گروه سوم متعلق به مشاغل کم درآمد و خرد است. بدیهی است که میزان مالیات و تکالیف مالیاتی هر سه گروه با هم متفاوت است و اساس این تفکیک به دلیل تفاوتی در ماهیت و میزان درآمد این گروه ها می باشد. در واقع این گروه بندی برای تسهیل فرآیند مالیاتی، تعیین تکالیف مالیاتی هر گروه و اجرای عدالت مالیاتی به کار می رود. از جمله تکالیفی که بر اساس گروه بندی تعیین می شود می توان به میزان و نوع دفاتر حسابداری، اجباری بودن ارسال اظهارنامه تفصیلی، و نحوه محاسبه مالیات اشاره کرد. تمامی مشاغل مشمول مالیات که در این دسته بندی ها قرار دارند موظف به انجام تکالیف مالیاتی هستند و هرگونه کوتاهی و قصور منجر به پرداخت جریمه برای آنان خواهد شد.
گروه اول؛ مشاغل بزرگ و پردرآمد یا با درآمد بالا
گروه اول به آن دسته از کسب و کارهایی تعلق دارد که درآمد سالانه آن ها بیش از ۳۰ تا ۵۵ میلیارد تومان (با توجه به نوع فعالیت) است. تکالیف مالیاتی این گروه بسیار سنگین تر و پیچیده تر از دو گروه دیگر است اگر بخواهیم لیستی از این مشاغل ارائه دهیم می توانیم به موارد شاخص این گروه اشاره کنیم:
- دارندگان کارت بازرگانی (واردکنندگان و صادرکنندگان)
- صاحبان کارخانه ها، واحدهای تولیدی و بهره برداران معادن دارای جواز بهره برداری
- صاحبان بیمارستان ها، زایشگاه ها، کلینیک های تخصصی
- هتل های سه ستاره و بالاتر
- صرافی های دارای مجوز
- فروشگاه های زنجیره ای دارای مجوز رسمی
- موسسات حسابرسی، حسابداری، خدمات مالی، مشاوره مدیریتی، انفورماتیک و طراحی سیستم
- شرکت ها و موسسات حمل ونقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی (مسافری و باربری)
گروه دوم؛ مشاغل متوسط با بازه درآمدی ۱۰ تا ۳۰ میلیارد تومان
مشاغل غیرمعاف از مالیات که در گروه دوم قرار دارند درآمد سالانه آن ها در بازه 10 تا 30 میلیارد است. این گروه نسبت به مشاغل پردرآمد در گروه اول، تکالیف مالیاتی سبک تری دارند زیرا ابعاد فعالیت اقتصادی آن ها کوچک تر از گروه اول است.
گروه سوم؛ مشاغل کوچک و خرد با درآمد کمتر از حدود ۱۰ میلیارد تومان
در گروه آخر شغل هایی که درآمد سالانه آن ها کمتر از حدود ۱۰ میلیارد تومان است قرار دارند. بدیهی است که که تکالیف مالیاتی گروه سوم ساده تر است و همچنی مقررات ویژه ای برای آنان در نظر گرفته شده؛ اما همچنان ملزم به ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات مطابق قانون هستند. همان طور که گفتیم این دسته بندی و تفکیک مشاغل برای تسهیل روند محاسبه مالیات و با در نظر داشتن عدالت مالیاتی است. بنابراین نوع فعالیت اقتصادی مشاغل، میزان درآمد سالانه و حجم فروش، و اندازه و میزان گستردگی فعالیت های اقتصادی آن شرکت سه ضلع مثلث محاسبه مالیات هستند. اما باید گفت که در بحث مشاغل مشمول مالیات نباید به این توضیحات اکتفا کرد زیرا جنبه های بسیار پنهان و پیچیده ای در هر کسب و کاری وجود دارد که جز با بررسی دقیق و موشکافانه مشاوران مالیاتی روشن و آشکار نخواهد شد.
نرخ پلکانی مالیات برای شغلهایی که باید مالیات بپردازند
تمامی مشاغلی که در لیست معافیت های مالیاتی نیستند مالیات آن ها با توجه به گروه بندی بر اساس ساختار پلکانی مالیات بر درآمد محاسبه می گردد؛ در این نظام پلکانی، مالیات بر اساس درآمد ناخالص پس از کسر هزینه های قابل قبول به صورت مرحله ای محاسبه می شود:
| درآمد مشمول مالیات | نرخ مالیات |
| تا ۲۰۰ میلیون تومان | ۱۵٪ |
| ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان | ۲۰٪ |
| بیش از ۴۰۰ میلیون تومان | ۲۵٪ |
مالیات هر بخش از درآمد مشمول مالیات، به نرخ مربوطه در جدول فوق اعمال شده و مجموع آنها مالیات نهایی را تشکیل می دهد. برای مثال، اگر درآمد مشمول مالیات یک کسب وکار ۵۰۰ میلیون تومان باشد؛ ۱۵٪ بر روی ۲۰۰ میلیون تومان اول، ۲۰٪ بر روی ۲۰۰ میلیون تومان بعدی و در نهایت ۲۵٪ بر روی ۱۰۰ میلیون تومان باقیمانده اعمال می شود. نتیجه گیری با توجه به ساختار پیچیده اقتصادی کسب و کارها بدیهی است که قوانین مالیاتی که برای مشاغل مختلف وضع می گردند می بایست دربردارنده جزییات دقیق حقوقی برای این مشاغل باشند. از آنجایی که یکی از اهداف اخذ مالیات، برقرای عدالت اقتصادی در صنوف مختلف و مشاغل گوناگون است لذا دسته بندی مشاغل در گروه بندی های گفته شده و همچنین نرخ پلکانی محاسبه مالیات برای مشاغل مشمول مالیات، یکی از سیاست های دولت برای رسیدن به این هدف می باشد. باید خاطر نشان کرد که مطالبی که در این مقاله آورده شده است به صورت کامل نمی تواند پاسخگوی سوالات متعدد مودیان باشد در خصوص محاسبه دقیق مالیات باشد. زیرا نوع کار، میزان درآمد و گستره فعالیت اقتصادی که شما به انجام آن مشغول هستید در تعیین میزان مالیات شما نقش دارد. همچنین باید افزود که سایر جنبه های قانونی و حقوقی دیگر که تنها با بررسی مشاوران مالیاتی آشکار و هویدا می گردد می تواند در محاسبه میزان مالیات مشاغل غیرمعاف از مالیات تاثیرگذار باشد.

