تکالیف مالیاتی

تکالیف مالیاتی
انجام و پیگیری تکالیف مالیاتی بخش مهمی از امور مالی و حسابداری شرکت ها و کسب و کارها می باشد که می توان گفت نقش تاثیرگذار و تعیین کننده ای در حیات مالی شرکت ها دارد زیرا هرگونه قصور و کوتاهی در وظایف مالیاتی می تواند شرکت را با جریمه های سنگین مواجه سازد که منجر به افزایش فشار مالی بر آن سازمان و کسب و کار خواهد شد. همچنین باید افزود که انجام درست تکالیف مالیاتی افزایش شفافیت و سلامت مالی را به دنبال دارد که این مورد یکی از اهداف مهمی است که با اجرای قوانین مالیاتی، دولت خواستار تحقق آن است.
اما چه موانعی بر سر راه انجام درست این تکالیف قرار دارد که بسیاری از مودیان در انجام این وظایف با چالش های زیادی رو به رو هستند؟ مهمترین آن می تواند عدم آموزش انجام تکالیف مالیاتی و پیچیدگی های زیاد قوانین باشد. ما برای حل این مشکلات در این مقاله به صورت دقیق به مهمترین تکالیف مالیاتی برای مشاغل و بررسی تکالیف مالیاتی کسبوکارهای کوچک و مشاغل اینترنتی می پردازیم تا راهگشای شما در این امر باشیم همچنین سایت ستایش تراز آسیا با ارائه خدمات حسابداری و مشاوره مالیاتی در انجام این امور مالی مهم در کنار شما خواهد بود.
مهمترین تکالیف مالیاتی برای مشاغل
ابتدا به تعریف کامل و جامعی از تکالیف مالیاتی می پردازیم و به طور کلی می خواهیم بدانیم که تکالیف مالیاتی چیست؟ و شامل چه مواردی می شود. از آنجایی که هدف از قوانین و مقررات وضع شده در حوزه مالیاتی، رسیدن به شفافیت مالی و نظارت اداره مالیات بر معاملات انجام شده است، برای تحقق این امر مودیان موظف هستند که اقداماتی مانند تشکیل پرونده مالیاتی، پلمپ دفاتر قانونی، ارائه اظهارنامه مالیات بر عملکرد، اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده، ارائه صورت معاملات فصلی و ارسال لیست مالیات بر حقوق کارکنان را به صورت دقیق و در زمان بندی مشخص شده برای اداره امور مالیاتی ارسال نمایند.
زیرا سازمان امور مالیاتی به کمک این مدارک می تواند محاسبه دقیق مالیات را انجام داده و نظارت کافی بر اقتصاد کسب و کارها داشته باشد. تمامی موارد مذکور به عنوان تکالیف مالیاتی شناخته می شوند که هر گونه کوتاهی در انجام این امور مشمول جریمه خواهد شد. بدیهی است که تکالیف مالیاتی درانواع مشاغل با هم تفاوت هایی دارد که با توجه به عنوان شغلی و نوع فعالیتشان متفاوت خواهد بود.
سازمان امور مالیاتی برای بررسی موشکافانه تر و دقیق تر معاملات و درآمدهای کسب و کارها آن ها را بر اساس عنوان شغلی و نوع فعالیت به سه دسته یا گروه اصلی تقسیم کرده است؛ گروه اول شامل مشاغل بزرگ و پردرآمد، گروه دوم مشاغل متوسط و گروه سوم مربوط به کسبوکارهای کوچک و تازه تاسیس است. لازم به ذکر است که تعیین گروه مالیاتی تاثیر مستقیم بر تکالیف مالیاتی و نحوه رسیدگی به پرونده مالیاتی دارد. تکالیف مالیاتی هر کدام از این گروه های شغلی با هم تفاوت هایی دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
گروه اول؛ مشاغل بزرگ و پردرآمد
گروه اول شامل مشاغلی است که درآمد ابرازی آنها در دو سال گذشته بیش از ۳۰ میلیارد تومان بوده و یا مشاغل خاصی مانند صادرکنندگان، واردکنندگان، صاحبان صرافی، هتلهای ۳ ستاره و بالاتر، کارخانهها، بیمارستانها، فروشگاههای زنجیرهای مجاز، موسسات حسابرسی و شرکتهای حملونقل هستند. تکالیف مالیاتی این مشاغل شامل نگهداری کامل دفاتر قانونی (دفاتر روزنامه و کل) به صورت دستی یا الکترونیکی، ثبت دقیق و مستند کلیه رویدادهای مالی بر اساس قوانین سازمان مالیاتی، تهیه و نگهداری اطلاعات هویتی، موجودی کالاهای اول و پایان دوره، صورتحساب سود و زیان، ترازنامه و اطلاعات شرکا، ارائه اظهارنامه مالیاتی عملکرد و گزارشهای مالی دقیق و جامع، و استفاده از سامانههای الکترونیکی مالیاتی برای ثبت و ارسال اطلاعات است. استفاده از نرم افزارهای حسابداری پیشرفته در مدیریت بهتر این تکالیف می تواند به شرکت ها و سازمان ها کمک ویژه ای نماید و می توان به صراحت گفت که بدون استفاده از نرم افزارهای حسابداری تخصصی انجام تکالیف مالیاتی تقریبا غیر ممکن خواهد بود. از آنجایی که دامنه تکالیف و امور مالیاتی در گروه اول بسیار گسترده است بهتر است که شرکت ها حتما از مشاوران و وکلای مالیاتی مشاوره و راهنمایی های لازم را دریافت نمایند تا علاوه بر تسریع این امور، با اجرای درست قوانین مالیاتی، هزینه های احتمالی جریمه های ناشی از آن نیز کاهش پیدا کند.
گروه دوم؛ مشاغل متوسط
مشاغلی که در دسته دوم یا مشاغل متوسط قرار می گیرند؛ کسبوکارهایی هستند که درآمد سالیانه آن ها بر اساس اظهارنامه مالیاتی دو سال قبل یا برگ قطعی مالیاتی بین ۱۰ تا ۳۰ میلیارد تومان باشد. این بازه برای مشاغل صرفا خدماتی بین ۵ تا ۱۵ میلیارد تومان در نظر گرفته می شود. فروشگاه های خرده فروشی، شرکتهای خدماتی متوسط مانند شرکتهای مشاوره، آموزش، تعمیرات و خدمات فنی در این گروه جای دارند. تکالیف مالیاتی مشاغل متوسط نسبت به گروه اول، پیچیدگی کمتری دارد و شامل نگهداری اسناد و مدارک مالی به تفکیک و به ترتیب تاریخ وقوع رویدادهای مالی، تنظیم صورت درآمد و هزینه به صورت ماهانه، و ارائه اظهارنامه مالیاتی سالانه و گزارشهای مرتبط به سازمان امور مالیاتی است.
گروه سوم؛کسبوکارهای کوچک و تازهتاسیس
حال به سراغ آخرین گروه مشاغل که شامل کسب و کارهای کوچک می شوند می رویم؛ اگر درآمد شرکت یا کسب و کاری کمتر از ۱۰ میلیارد تومان باشد در این دسته بندی قرار می گیرد، باید افزود که مشاغل تازه تاسیس که در دو سال اول فعالیت خود قرار دارند، نیز در این گروه جای میگیرند. فریلنسرها، فروشگاههای کوچک، کارگاههای محلی و کسبوکارهای خانگی در این دسته بندی قرار دارند. در ذکر تکالیف مالیاتی کسبوکارهای کوچک باید گفت که نگهداری اسناد درآمد و هزینه به صورت منظم، تنظیم خلاصه سالانه درآمد و هزینهها، ارائه اظهارنامه مالیاتی یا استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای پرداخت مالیات مقطوع، رعایت مهلتهای قانونی ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات جز اصلی ترین وظایفی است که مودیان این گروه شغلی می بایست به اقدام آن اهتمام ورزند. همچنین برای اینکه صاحبان این کسب و کارها بتوانند به درستی تمامی این وظایف را در کمال سهولت و دقت انجام دهند می توانند آموزش انجام تکالیف مالیاتی را از مشاوران مالیاتی به صورت بر خط و آنلاین دریافت نمایند. قطعا شرکت ها و کسب و کارهای نوپا و کوچک، به دلیل محدودیت در بودجه، توان استخدام مشاوره مالی و مالیاتی را ندارند و بهترین راه برای پیش برد صحیح تکالیف مالیاتی بهره مندی از مشاوره مالیاتی شرکت های معتبری چون ستایش تراز آسیا است که امکان دسترسی راحت و آنلاین را برای بهره مندی از دانش و تخصص این کارشناسان فراهم ساخته است.
درآمد مشاغل | گروه مالیاتی |
بیش از ۳۰ میلیارد تومان (یا مشاغل خاص) | گروه اول |
۱۰ تا ۳۰ میلیارد تومان (۵ تا ۱۵ میلیارد برای خدماتی) | گروه دوم |
کمتر از ۱۰ میلیارد تومان | گروه سوم |
تکالیف مالیاتی برای صاحبان مشاغل اینترنتی
تکالیفی مالیاتی که برای صاحبان مشاغل اینترنتی در نظر گرفته شده است همانند دیگر گروه های شغلی است و با توجه به نوع فعالیت و عنوان شغلی باید بررسی کرد که در کدام یک از دسته بندی های سه گانه شغلی قرار می گیرد. با توجه به اینکه اکثر شغل هایی که بر بستر اینترنت فعالیت دارند شامل کسبوکارهای اینترنتی کوچک و نوپا و کسبوکارهای متوسط هستند این مشاغل در گروه دوم و سوم قرار می گیرند. تکالیف مالیاتی برای صاحبان مشاغل اینترنتی عبارتند از :
- تشکیل پرونده مالیاتی و ثبتنام الکترونیکی در سازمان امور مالیاتی ظرف ۴ ماه از شروع فعالیت
- ثبتنام در نظام مالیات بر ارزش افزوده (در صورت مشمول بودن)
- ارائه اظهارنامه مالیاتی
- نگهداری اسناد و مدارک مالی
- پرداخت مالیات
تفاوت های تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی
تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی شامل وظایف قانونی است که هر دو گروه باید بر اساس نوع فعالیت و میزان درآمد خود انجام دهند، اما تفاوتهایی نیز دارند؛ تفاوت اصلی تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی در نحوه محاسبه مالیات، نوع اظهارنامه، مهلت ارائه، میزان و نوع اسناد مورد نیاز و پیچیدگی مقررات است. در واقع باید گفت که تکالیف مالیاتی اشخاص حقوقی به دلیل ماهیت و فعالیت اقتصادی آن ها، پیچیده تر از تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی است و همین موضوع و مسئولیت های قانونی گسترده تر آن ها سبب شده است که ارائه گزارشهای مالی دقیقتر و مستندات کاملتری را به همراه داشته باشد. قطعا برای اینکه سازمان امور مالیاتی بتواند در کمال عدالت و با نظم بیشتری تمامی فعالیت های اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی را نظارت و رصد نماید نیازمند این است که متناسب با ساختار و حجم فعالیت اقتصادی آن ها تکالیف مالیاتی را تعیین و تعریف نماید.
انواع تکالیف مالیاتی اشخاص حقوقی
- ثبتنام در نظام مالیاتی: اولین قدم برای انجام تکالیف مالیاتی، ثبتنام در اداره امور مالیاتی است. پس از ثبتنام، به شخص حقوقی یک کد اقتصادی اختصاص داده میشود که باید در تمامی اسناد و معاملات درج گردد.
- پلمپ دفاتر قانونی: اشخاص حقوقی موظف به پلمپ دفاتر قانونی خود از جمله دفتر روزنامه، دفتر کل و دفتر دارایی هستند. این دفاتر باید بهطور دقیق و منظم نگهداری شوند و در صورت درخواست به اداره امور مالیاتی ارائه گردند.
- ارائه اظهارنامه مالیاتی: اشخاص حقوقی موظفند در پایان هر سال مالی، اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند. در این اظهارنامه، باید اطلاعات مربوط به درآمدها، هزینهها، سود و زیان و سایر موارد مالی شرکت درج شود.
- پرداخت مالیات بر درآمد: اشخاص حقوقی موظف به پرداخت مالیات بر درآمد خود هستند. نرخ مالیات بر درآمد شرکتها در حال حاضر ۲۵ درصد است.
- پرداخت مالیات بر ارزش افزوده: در صورتی که شخص حقوقی به عرضه کالا یا خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده بپردازد، موظف به محاسبه، وصول و پرداخت این مالیات به دولت است.
- نگهداری اسناد و مدارک: اشخاص حقوقی موظف به نگهداری اسناد و مدارک مربوط به فعالیتهای مالی خود به مدت حداقل ۱۰ سال هستند.
- رعایت قوانین و مقررات مالیاتی: اشخاص حقوقی ملزم به رعایت تمامی قوانین و مقررات مالیاتی کشور میباشند.
- عواقب عدم انجام انواع تکالیف مالیاتی: در صورت عدم انجام تکالیف مالیاتی، جرایم و مجازاتهایی برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته میشود. این جرایم شامل جریمه نقدی، پلمپ محل کسب و کار و حتی تعقیب کیفری میباشند.
انواع تکالیف مالیاتی اشخاص حقیقی
- ارائه اظهارنامه مالیاتی:اشخاص حقیقی موظف هستند که در موعد مقرر، اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند. در این اظهارنامه، باید اطلاعات مربوط به درآمدها، هزینهها و سایر معاملات مالی در طول سال مالی درج شود.
- پرداخت مالیات:پس از ارائه اظهارنامه مالیاتی، مودیان مالیاتی موظف به پرداخت مالیات مشخصشده به حساب سازمان امور مالیاتی هستند.
- نگهداری اسناد و مدارک:اشخاص حقیقی باید کلیه اسناد و مدارک مربوط به فعالیتهای اقتصادی خود را نگهداری کنند. این اسناد و مدارک در صورت نیاز، باید به مراجع ذیصلاح ارائه شوند.
- رعایت قوانین و مقررات مالیاتی: اشخاص حقیقی ملزم به رعایت کلیه قوانین و مقررات مالیاتی کشور هستند. در صورت عدم رعایت این قوانین، جرایم سنگینی برای متخلفان در نظر گرفته خواهد شد.
نتیجهگیری
اداره امور مالیاتی برای اینکه بتواند تمامی فعالیت های اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی را رصد و نظارت کند می بایست دسترسی کاملی به تمامی اطلاعات مالی مشاغل داشته باشد بنابراین لازم و ضروری است که تمامی مشاغل تحت عنوان تکالیف مالیاتی، وظایفی را برای ارائه دقیق این اطلاعات انجام دهند. با توجه به گروه های شغلی و حقیقی یا حقوقی بودن اشخاص، تعداد و نوع این تکالیف مالیاتی متفاوت است و به صورت کلی تکالیف مالیاتی مشاغل شامل ثبتنام، نگهداری اسناد، ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات می شود. انجام این تکالیف برای تمامی مشاغل الزامی می باشد و کسبوکارهای کوچک و مشاغل اینترنتی نیز مشمول این قوانین هستند. به یاد داشته باشید که انجام به موقع این وظایف از بروز جریمههای مالیاتی جلوگیری کرده و موجب شفافیت مالی و توسعه پایدار کسبوکارتان خواهد شد.