مالیات صیادان
مالیات صیادان
صید و پرورش ماهی یکی دیگر از مشاغل مهم در تامین مواد غذایی است که بسیاری از روستاییان از این راه کسب درآمد کرده و زندگی خود را می گذرانند. با توجه به سختی های این کار و درآمد کم صیادان و ماهیگیران و همچنین برای تشویق و ایجاد انگیزه بیشتر، دولت برای صیادان و ماهیگیران معافیت هایی را در نظر گرفته است که بسیار تاثیر گذار و کمک کننده در حوزه صید و شیلات خواهد بود. با توجه به پهناور بودن سرزمین ایران، بسیاری از افراد در شمال و جنوب و در روستاها، به شغل ماهیگیری مشغول هستند و اگر دولت برای حمایت از این مشاغل اقدام نکند، نه تنها بسیاری از این افراد شغل خود را از دست خواهند داد بلکه تامین مواد غذایی دریایی، صادرات ماهی و انواع محصولات دریایی با مشکل مواجه خواهد شد. از آنجایی که آگاهی از قوانین و مصوبات مالیاتی می تواند به فعالان این گروه شغلی در کاهش بار مالیاتی کمک کند، از این رو در این مقاله از سایت ستایش تراز آسیا به بررسی جامع مالیات ماهیگیران و صیادان در ایران، معافیت‌های مالیاتی برای صیادان دریایی و نحوه محاسبه مالیات صید ماهی می پردازیم.
مالیات ماهیگیران و صیادان در ایران
ماهیگیری و صید آبزیان زیرمجموعه کشاورزی محسوب می شود و از این رو تمامی قوانین مالیاتی مربوط به بخش کشاورزی برای ماهیگیران و صیادان نیز صدق می کند. با استناد به ماده 81 قانون مالیات های مستقیم، درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان‌داری، احیای مراتع و جنگل‌ها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف است. بنابراین صیادان و ماهیگیران که به صورت سنتی مشغول به فعالیت هستند از پرداخت مالیات معاف هستند. اما اگر بر فعالیت صید ماهی، فرایندها و مراحل دیگری مثل بسته بندی، کنسروسازی و … افزوده شود و به نوعی فعالیت از شکل سنتی به صنتعی بدل شود آنگاه مشمول پرداخت مالیات خواهند بود.
نحوه محاسبه مالیات صید ماهی
صیادان و ماهیگیران که به صورت سنتی به صید و پرورش ماهی می پردازند به صورت کامل مطابق با ماده 81 ق م م معاف از مالیات هستند. همچنین صادرات ماهی به شرط داشتن مجوزهای قانونی معاف از مالیات است. اما اگر فعالیت صیادان به صید ماهی محدود نشده و اقداماتی از قبیل فرآوری، بسته بندی، نمک سود کردن و … نیز به آن افزوده شود، آنگاه موظف به پرداخت مالیات از درآمد حاصل از این فعالیت ها هستند. همچنین اگر فرآوری محصولات دریایی در قالب شرکت های حقوقی انجام پذیرد درآمد حاصل از صید و پرورش آبزیان به روش صنعتی مشمول پرداخت مالیات خواهد بود. بنابراین این شرکت ها موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی و نگهداری دفاتر حسابداری خود هستند. در صورت عدم ارائه و ارسال به موقع اظهارنامه، مشمول پرداخت جریمه خواهند شد و مالیات آن ها به روش علی الراس محاسبه خواهد شد. برای محاسبه مالیات صیادان و کارگاه هایی که محصولات دریایی را به صورت بسته بندی و فرآوری شده ارائه می کنند، ابتدا درآمد کل محاسبه شده و پس از کسر هزینه ها و سقف معافیت سالانه، سود سالانه بدست خواهد آمد که مبنای محاسبه مالیات قرار می گیرد. نرخ های محاسبه مالیات برای اشخاص حقیقی به صورت پلکانی در بازه 15 تا 25 درصد و برای اشخاص حقوقی با نرخ ثابت 25 درصد خواهد بود.
| نرخ مالیات بر درآمد (%) | میزان درآمد مشمول مالیات (ریال) |
| ۱۵ درصد | تا ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| ۲۰ درصد | بیش از ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تا ۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| ۲۵ درصد | بیش از ۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
مالیات علی الراس فعالان آبزی پروری
همان طور که در بخش قبلی گفتیم، اگر فعالان این حوزه به غیر از صید و پرورش ماهی، فعالیت های اضافه تری مانند بسته بندی، کنسرو و … را انجام دهند، مشمول پرداخت مالیات خواهند بود که فعالیت اقتصادی بسیاری از کارگاه ها و کارخانه ها، فرآوری محصولات دریایی است. از این رو حتما باید اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند تا علاوه بر بهره مندی از معافیت های تعیین شده در قانون، مشمول پرداخت جریمه و محاسبه مالیات علی الراس نشوند. در صورت عدم ارائه اظهارنامه مالیات به روش علی الراس و با ضرایب زیر محاسبه خواهد شد:
| ضریب مالیاتی (علی‌الرأس) | اینتاکد | فعالیت |
| ۱۷٪ | ۰۱۲۵ | پرورش و تولید ماهیان خوراکی |
| ۱۹٪ | ۰۱۲۶ | تکثیر و پرورش میگو |
| ۲۴٪ | ۰۵۱۱ | فعالیت‌های صید و ماهیگیری صنعتی |
| ۲۱٪ | ۰۴۸۰ | فروش عمده/جزئی و فرآوری اولیه آبزیان |
معافیت‌های مالیاتی برای صیادان دریایی
همان طور که گفتیم بر اساس ماده 81 قانون مالیات های مستقیم، پرورش دهندگان و صیادان ماهی از پرداخت مالیات به صورت کامل معاف هستند به شرط اینکه از جهاد کشاورزی یا سازمان شیلات مجوز رسمی برای فعالیت خود را داشته باشند. این معافیت مالیاتی به خصوص برای افراد روستایی در مناطق جنوبی و شمالی کشور بسیار کمک کننده خواهد بود زیرا امرار معاش بیشتر آن ها از طریق صید ماهی است. همچنین باید اضافه کنیم که صادرات آبزیان پرورشی به شرط بازگشت ارز به چرخه اقتصادی نیز مشمول معافیت مالیاتی خواهد شد. نتیجه گیری مالیات صید و صیادی در ایران تحت معافیت های ماده 81 قانون مالیات های مستقیم قرار گرفته و مطابق این ماده، فعالیت های پرورش ماهی و صید آن به صورت کامل معاف از مالیات می باشد و این معافیت به دلیل حمایت از اقشار کم درآمد در نظر گرفته شده است. باید افزود که درآمد حاصل از هر گونه فرآیند و عملیات اضافی مانند بسته بندی، کنسرو و … مشمول پرداخت مالیات خواهد شد که برای اشخاص حقیقی با نرخ های 15 تا 25 به صورت پلکانی محاسبه می شود اما برای شرکت ها و اشخاص حقوقی نرخ محاسبه مالیات 25 درصد خواهد بود. برای بهره مندی از معافیت ماده 81 ق م م، لازم و ضروری است که مجوزها و پروانه های مربوطه از جهاد کشاورزی یا سازمان شیلات دریافت شود همچنین اگر به غیر از پرورش و صید ماهی، تولید و عرضه محصولات فرآوری شده دریایی نیز در دامنه فعالیت های آن شخص یا شرکت قرار دارد باید اظهارنامه مالیاتی خود را در زمانبندی تعیین شده به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند تا علاوه بر بهره مندی از معافیت های مالیاتی، مالیات آن ها به روش علی الراس محاسبه نگردد. اگر شما نیز یکی از فعالان این حوزه شغلی هستید بهتر است که تمام امور مالیاتی خود را به کمک مشاوران مالیاتی مجرب انجام دهید. مشاوران مالیاتی شرکت ستایش تراز آسیا در این مسیر همراه شما خواهند بود.
