معافیت مالیاتی چیست؟
مالیات یکی از کانال‌های مالی بسیار مهم در چرخه اقتصاد کشورها می‌باشد که به تامین مالی مخارج آنها کمک می‌کند و منجر به توزیع عادلانه درآمد میان اقشار جامعه میشود. مالیات برای تمام افراد جامعه امری اجباری است و به همه منابع درآمدی و سرمایه‌ای شهروندان تعلق می‌گیرد. مالیات معمولاً به دو دسته کلی مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم تقسیم‌بندی میشود:
- مالیات مستقیم: مالیاتی است که به صورت مستقیم به درآمد افراد تعلق می‌گیرد و مستقیماً از آنها دریافت میشود.
- مالیات غیرمستقیم: این نوع مالیات، مالیاتی است که به کالا و خدمات تعلق می‌گیرد و به واسطه به حساب اداره امور مالیات پرداخت می‌گردد.
هم‌زمان در قانون کشور، موضوعی به عنوان معافیت مالیاتی تعریف شده است که برخی از مشاغل را تحت شرایط ویژه، معاف از پرداخت مالیات می‌کند. معافیت مالیاتی در واقع نوعی خروج قانونی و موقت از پرداخت مالیات محسوب میشود که دولت آن را به عنوان سیاست خاصی در حمایت از برخی اقشار خاص و مناطق ویژه پایه‌گذاری کرده است. این معافیت فقط به مالیات‌های مستقیم تعلق می‌گیرد.
قانون مالیات‌های مستقیم در رابطه با اعطای معافیت‌های مالیاتی تحت نظارت سازمان امور مالیاتی کشور شامل 14 ماده‌قانونی است که به سبب آنها افراد از پرداخت مالیات معاف می‌شوند. در ادامه این موارد چهارده‌گانه را نام برده‌ایم:
- معافیت سپرده های بانکی
- معافیت جهیزیه و مهریه
- معافیت فعالیت های کشاورزی
- معافیت مالیات بر حقوق کارگران و کارمندان
- معافیت هزینههای درمان
- معافیت مالیات جوایز علمی و پژوهشی
- معافیت اختراع و اکتشاف
- معافیت حقوق افراد شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته
- معافیت فعالیت های آموزشی
- معافیت فعالیت بخش های تعاونی
- معافیت بخش صادرات
- معافیت صنایع دستی
- معافیت فعالیت های تولیدی، معدنی و گردشگری
- معافیت سود حاصل از تامین مالی پروژه ها
- معافیت عبور ترانزیت کالاها
- معافیت فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد تجاری- صنعتی
- معافیت مالیات فعالیت‌های فرهنگی و هنری
مواردی که مشمول معافیت مالیاتی حقوق می‌شوند
در بین کارمندان و کارگران، مواردی هستند که از مالیات حقوق 1403 معاف هستند. در واقع مالیات حقوق به این موارد تعلق نمی‌گیرد و افراد لازم نیست در این موارد نگران مالیات حقوق باشند. مواردی که مشمول معافیت مالیاتی حقوق در سال 1403 می‌شوند عبارت اند از:
- سنوات خدمت کارکنان
- هزینههای سفر و فوق‌‌العاده ماموریت
- مزایای غیرنقدی به میزان دو دوازدهم معافیت سالانه
- عیدی و پاداش آخر سال
- حقوق نیروهای مسلح
- هزینههای درمان (که شامل دو هفتم بیمه تامین اجتماعی کارمندان و بیمه های تکمیلی خود و اعضای خانواده آن ها میشود)
- حقوق و دستمزد ماهانه تا سقف 12 میلیون تومان (در واقع از افرادی با دستمزد ماهانه کمتر از 12 میلیون تومان مالیات حقوق دریافت نخواهد شد)
- کمک هزینههای درمانی (به جز بیمه) که کارفرما به کارکنان خود پرداخت می‌کند.
علاوه بر موارد بالا، برخی از مشاغل نیز به طور کلی مشمول معافیت مالیتی حقوق می‌شوند:
- ماموران و نمایندگان سیاسی کشورهای دیگر که در ایران فعالیت دارند.
- نمایندگان سازمان ملل و نمایندگی‌های این سازمان
- درآمد حاصل از دولت متبوع ماموران کنسولگری
- حقوق دریافتی کارشناسان خارجی از اسپانسرهای خارجی خود
- اگر کارمندان کنسولگری و یا سفارت ایران در خارج از کشور تابعیت ایرانی نداشته باشند، درآمدی که از سمت دولت ایران کسب می‌کنند شامل معافیت مالیاتی است.
- مالیات بر درآمد پزشکان و فرهنگیان: که در مناطق توسعه نیافته و محروم مشغول به کار هستند، تا سقف 144 میلیون تومان، معاف از پرداخت مالیات می‌شوند.
