مالیات پزشکان

مالیات پزشکان

یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین موضوعات در سال های اخیر برای پزشکان و مراکز درمانی موضوع مالیات پزشکان در ایران بوده است. باتوجه به اینکه در ایران به دلیل فضای کاری حاکم، پزشکان درآمدهای بسیار زیادی دارند قطعا می بایست از یک روش و مکانیزمی برای مشارکت آن ها در تامین مالی جامعه استفاده کرد، برای اینکه عدالت در تمام اقشار درآمدی جامعه رعایت شود نیاز به اعمال قوانین مالیاتی بر درآمد پزشکان احساس می شد. پزشکان به عنوان یکی از گروه‌ های پردرآمد جامعه، همواره در کانون توجه نظام مالیاتی قرار داشته ‌اند از همین رو مالیاتی برای پزشکان و مراکز درمانی به تصویب رسید.

مطابق این قانون مالیاتی و مصوبه بودجه 1404 مراکز درمانی موظف به کسر ۱۰ درصد از درآمد پزشکان به عنوان مالیات علی‌الحساب هستند. وضع و اجرای این قانون موجب برقراری عدالت و شفافیت مالی خواهد شد. با توجه به حجم قابل توجه درآمدهای پزشکی و نقش پررنگ این حرفه در اقتصاد سلامت، تعیین سازوکارهای عادلانه و شفاف برای مالیات پزشکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اما پیاده سازی و اجرای قوانین مالیاتی همواره با مشکلات زیادی روبه رو بوده است و یکی از دلایل آن عدم آگاهی از ابعاد مختلف مالیات پزشکان بوده است. به همین جهت ما در ستایش تراز به بررسی تمامی موارد مهمی که در موضوع مالیات پزشکان مهم است می پردازیم.

چگونگی محاسبه مالیات پزشکان

پزشکان نیز مانند اقشار دیگر جامعه موظف به پرداخت مالیات هستند زیرا بسیار مهم است که تمامی افراد جامعه در توسعه و پیشرفت جامعه چه به لحاظ مالی ( با پرداخت مالی ) و چه به لحاظ وظایفی که انجام می دهند در این راه مشارکت داشته باشند. از آنجایی که پزشکی در ایران شغلی است که دارای درآمدهای بسیار بالایی می باشد، پزشکان بر اساس قوانین مصوبه می بایست بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت نمایند. درآمد پزشکان با توجه به ماهیت کار آن ها می تواند از چندین بخش تامین شود؛ مراکز درمانی، مطب و مشارکتی. در این بخش به صورت جامع به بررسی انواع درآمد پزشکان می پردازیم و سپس نرخ مالیات و چگونگی محاسبه آن را بررسی خواهیم کرد.

درآمد حاصل از مراکز درمانی: بسیاری از پزشکان در مراکز درمانی کار می کنند و در استخدام آن درمانگاه و کلینیک هستند، این افراد در گروه کارمندان قرار می گیرند و مالیات درآمد آن ها مطابق قانون کار و مالیات بردرآمد محاسبه می شود. مسئولیت پرداخت مالیات کارفرما می باشد و می بایست مالیات را از حقوق پزشک مربوطه کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. به دلیل اینکه این نوع از مالیات بردرآمد مانند کارمندان دیگر محاسبه می شود، پزشک نیازی به ارائه اظهارنامه جداگانه ندارد و مالیات به صورت ماهانه از حقوق آن ها کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود.

درآمد حاصل از مطب شخصی: این مالیات به درآمد پزشکانی تعلق می گیرد که به صورت جداگانه و مستقل دارای مطب هستند. موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی طبق تبصره ۱۰۰ می ‌باشند و مالیات پزشکان دارای مطب شخصی بر اساس درآمد خالص محاسبه می گردد و نکته قابل توجه این است که بدون نیاز به ارائه مدارک می توانند تا 75 درصد درآمد را به عنوان هزینه اظهار نمایند و نرخ محاسبه این مالیات به صورت پلکانی از 0 تا 30 درصد متغیر است.

مالیات تکلیفی پزشکان

یکی از مهمترین مالیاتی که باید در این مطلب به آن پرداخته شود مالیات تکلیفی است این مالیات یکی از مالیات های بر درآمد است. مالیات تکلیفی به آن دسته از درآمد پزشکان تعلق می گیرد که در مراکزی غیر از مطب شخصی خود به صورت قراردادی فعالیت می کنند مثل درمانگاه ها و کلینیک ها. بر اساس قانون، مراکز درمانی موظفند 10 درصد از کل حق‌الزحمه پرداختی به این پزشکان را به عنوان مالیات تکلیفی کسر کرده و حداکثر تا پایان ماه بعد به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نمایند.

این مالیات در واقع پیش‌پرداختی بر مالیات نهایی پزشک محسوب می‌شود و پزشک می‌تواند در اظهارنامه مالیاتی سالانه خود این مبلغ را به عنوان مالیات پرداختی محاسبه کند. نکته حائز اهمیت این است که این نوع مالیات فقط به درآمدهای حاصل از همکاری با مراکز درمانی تعلق می‌گیرد و شامل درآمدهای مطب شخصی نمی‌شود. مراکز درمانی علاوه بر کسر و پرداخت مالیات، موظف به ارائه لیست ماهانه و صدور فرم مالیات تکلیفی برای پزشک هستند. در صورت تخلف مراکز درمانی در کسر یا پرداخت به موقع، جرایمی از جمله 10 درصد جریمه عدم کسر و 2.5 درصد جریمه تأخیر به ازای هر ماه اعمال می‌شود. پزشکانی که هم در مطب شخصی و هم به صورت قراردادی فعالیت می‌کنند، باید دقت کنند که مالیات تکلیفی فقط بخشی از تعهدات مالیاتی آن ها را پوشش می‌دهد و برای درآمدهای دیگرشان باید به صورت جداگانه اقدام نمایند.

تبصره ۱۰۰ قانون مالیات‌ های مستقیم برای مالیات پزشکان

مطابق با تبصره 100 قانون مالیات های مستقیم ( برای آگاهی بیشتر مقاله مرتبط با این موضوع را در این بخش از سایت ستایش تراز مطالعه نمایید) پزشکانی که درآمد سالانه  آن ها کمتر از 18 میلیارد تومان است نیاز به حسابرسی رسمی ندارند و کافی است که گزارش های مالی را به صورت خود اظهاری ثبت نمایند.

معافیت های مالیاتی پزشکان

آیا پزشکان نیز می توانند از معافیت مالیاتی استفاده نمایند و آیا مطابق با قانون مالیاتی مشمول معافیت می شوند؟ در پاسخ باید بگوییم که پزشکان از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. خدماتی که پزشکان به بیماران ارائه می کنند از ویزیت گرفته تا معاینات معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند. به زبان ساده تر باید بگوییم مبلغی که بابت ویزیت پرداخت می شود معاف از مالیات می باشد. مطابق با ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده تمامی خدمات که شامل ویزیت، جراحی، آزمایش‌ های تشخیصی، فیزیوتراپی، خدمات بیمارستانی و داروهای تجویزی می ‌شود معاف از پرداخت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده می باشد. اعمال این معافیت برای کاهش هزینه های مردم در بخش سلامت می باشد. همچنین علاوه بر معافیت مالیات بر ارزش افزوده ممکن است مطابق با شرایط خاص، پزشکان بتوانند از معافیت های مالیاتی استفاده نمایند، برای آگاهی بیشتر در این زمینه با کارشناسان ما در ستایش تراز تماس حاصل فرمایید تا جزئی تر و دقیق تر به سوالات شما پاسخ داده شود.

چالش‌های نظام مالیاتی پزشکان در ایران

با توجه به تدوین و وضع قوانین مالیاتی مربوط به حرفه ی پزشکی، اما همچنان اجرای این قوانین با چالش و مشکلات زیادی رو به رو است از مهمترین چالش های نظام مالیاتی پزشکان در ایران می توان به چالش های محاسبه درآمد واقعی، مشکلات اجرایی، عدم آگاهی مودیان، ابهام در قوانین مربوط به این حوزه و فقدان بانک اطلاعاتی اشاره کرد. در واقع برای اینکه قوانین مالیاتی بتوانند به درستی اجرا شوند نیاز است تا محاسبه درآمد با دقت انجام شود و تا زمانی که شفافیت مالی وجود نداشته باشد قوانین به درستی اجرا نخواهد شد. همچنین بسیاری از پزشکان برای فرار از مالیات به صورت کامل و روشن درآمد خود را اعلام نمی کنند و همین موضوع سبب می شود که در فرایند اخذ مالیات، عدالت رعایت نشود. شاید یکی از بهترین راهکارها برای فرار مالیاتی استفاده از سازوکار تشویق و جریمه باشد. همچنین با آگاهی رسانی در مورد مالیات و معافیت های آن می توان فرهنگ سازی در این موضوع مهم را در جامعه آغاز کرد.

نتیجه گیری

شغل پزشکی به دلیل ماهیت و اهمیتی که دارد جز شغل های مهم و پر درآمد در ایران به شمار می رود که از این منظر منبع تامین مالی بسیار خوبی برای نیازهای مالیاتی کشور می باشد. اجرای قوانین مالیات مربوط به حوزه پزشکی اگر به صورت دقیق و صحیح انجام پذیرد علاوه بر تامین نیازهای مالی می تواند به عادلانه اجرا شدن قوانین مالیاتی نیز کمک ویژه ای نماید. اما برای اجرای درست آن چالش هایی وجود دارد که برطرف سازی آن ها نیازمند مدیریت و به کارگیری سازوکارهای بسیاری می باشد. پزشکان مانند تمام اقشار دیگر جامعه موظف به پرداخت مالیات هستند زیرا از طریق حرفه ی خود درآمد کسب می نمایند. پزشکانی که مطبی مستقل دارند و یا در یک درمانگاه کار می کنند موظف به پرداخت مالیات بردرآمد هستند همچنین اگر پزشکی برای عمل جراحی و یا ویزیت با درمانگاه های دیگر به صورت اشتراکی کار می کند موظف است که مالیات آن بخش از درآمد خود را پرداخت نماید. امید است با اجرای درست قوانین مالیاتی، عدالت در نظام مالی و اقتصادی کشور افزایش یابد.