مالیات نقل و انتقال املاک
مالیات نقل و انتقال املاک
مالیات مستقیم نقل و انتقال املاک
یکی دیگر از مالیات های مستقیم؛ مالیات نقل و انتقال املاک است. در واقع مالیات نقل و انتقال املاک یکی از مهم‌ترین انواع مالیات های مستقیم است. در واقع به زبان ساده باید گفت این نوع از مالیات های مستقیم زمانی اعمال می شوند که فرد چه به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی اقدام به واگذاری ملک می نماید. ذکر این نکته حائز اهمیت است که بدانید مالیات خرید و فروش املاک در دسته معافیت های مالیاتی قرار نمی گیرند به جز مواردی خاص که در بخش مربوط به معافیت های مالیاتی به آن اشاره خواهیم کرد. این مالیات بر اساس قانون مالیات های مستقیم مصوب 1394 و اصلاحات بعدی آن محاسبه می‌شود. بنا بر ضرورت دانستن نکات مهم در خصوص مالیات نقل و انتقال املاک، در این مقاله به بررسی کامل انواع مالیات های مرتبط با معاملات ملکی، نحوه محاسبه و پرداخت آن ها می پردازیم.
مالیات نقل و انتقال املاک چیست؟
همان طور که در مقدمه به آن اشاره کردیم، مالیات نقل و انتقال املاک یکی دیگر از مالیات های مستقیم است که این مالیات دارای انواع مختلفی می باشد. به طور کلی منظور از مالیات املاک، مبلغی است که در حین معامله ی ملک باید به عنوان مالیات به اداره مالیات پرداخت شود و در صورت سرپیچی از این قانون، معامله نمی تواند انجام پذیرد، حال این معامله می تواند خرید، فروش، اجاره و غیره باشد. بنابراین لازم و ضروری است که این مالیات در زمان مشخص پرداخت گردد. در ادامه به انواع مالیات خرید و فروش املاک می پردازیم.
انواع مالیات نقل و انتقال املاک
به صورت کلی مالیات نقل و انتقال املاک در چهار دسته طبقه بندی می شوند؛ مالیات نقل و انتقال ملک، مالیات انتقال حق واگذاری، مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش و مالیات بر درآمد رضایت مالک. هر کدام از این مالیات های دارای نرخ و شرایط پرداختی خاص خود هستند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:
- مالیات نقل و انتقال ملک : این مالیات مربوط به خرید و فروش املاک می باشد که نرخ آن 5 درصد می باشد و پرداخت این مالیات بر عهده فروشنده خواهد بود. به عنوان مثال اگر شما ملکی داشته باشید که ارزش آن در حدود 1 میلیارد باشد در زمان فروش می بایست 5 درصد از این مبلغ را که 50 میلیون تومان می شود را به عنوان مالیات نقل و انتقال ملک بپردازید.
- مالیات انتقال حق واگذاری (سرقفلی) : نرخ مالیاتی که برای انتقال سرقفلی در نظر گرفته شده است 2 درصد می باشد که این مبلغ را ملک تجاری در حال بهره برداری بایستی پرداخت نماید.
- مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش : املاک و ساختمان هایی که ساخته می شود نیز مشمول قانون مالیات املاک هستند، نرخ مالیات برای شرکت های ساختمانی 25 درصد، شرکت های تعاونی مسکن 18.75 درصد و اشخاص حقیق 15-25 درصد است. تمامی این موارد موظف به پرداخت مالیات مطابق با نرخ اعلام شده هستند.
- مالیات بر درآمد رضایت مالک : نرخ مالیات بردرآمد رضایت مالک 2 درصد می باشد.
نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک
برای محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک ابتدا می بایست ارزش معاملاتی ملک مشخص شود که این کار توسط کمیسیون تقویم املاک تعیین می شود که معمولا پایین تر از قیمت اصلی ارزش گذاری می شود. سپس با استفاده از فرمول زیر می توانید میزان مالیات ملک خود را محاسبه نمایید. همچنین برای محاسبه مالیات خرید و فروش املاک می توانید از سامانه محاسبه مالیات املاک اداره مالیات و یا سایر نرم افزارهای حسابداری تخصصی املاک استفاده نمایید. برای محاسبه دقیق‌تر بهتر است با کارشناس مالیاتی یا دفترخانه اسناد رسمی محل ملک مشورت کنید.
مالیات انتقال = 5% × ارزش معاملاتی ملک
معافیت های مالیاتی نقل و انتقال
نقل و انتقال املاک نیز دارای معافیت های مالیاتی می شود که در این بخش قصد داریم به صورت کامل و جامع به تمامی این موارد اشاره کنیم. املاکی که در تملک دولت هستند معاف از مالیات نقل و انتقال هستند. همچنین واحدهای مسکونی ارزان و متوسط در اولین انتقال قطعی معاف از مالیات هستند به شرط آنکه احداث آن در 10 سال و انتقال حداکثر 1 سال پس از پایات مهلت احداث باشد. مورد دیگری که می تواند از معافیت مالیاتی استفاده نمایید تمام املاکی هستند که در فهرست آثار ملی ثبت شده اند به شرط آنکه ملک به صورت کامل به سازمان میراث فرهنگی انتقال داده شده باشد. زمین هایی که با مبایعه نامه فروخته شده اند می توانند از معافیت مالیاتی استفاده نمایند.
مراحل پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک
برای پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک نیازی به مراجعه حضوری به سازمان مالیات نیست بلکه کافی است مودیان برای پرداخت آن به دفترخانه های اسناد رسمی مراجعه نمایند و با ارائه مدارک لازم و استعلام های مربوطه، مالیات ملک خود را پرداخت نمایند. مدارکی که برای پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک نیاز دارید عبارتند از : استعلام از دفترخانه، مدارک شناسایی و هویتی فروشنده و خریدار، اسناد مالکیت، کپی صورت مجلس تفکیکی، پروانه ساختمان، پایان کار، نقشه و کروکی و آدرس دقیق ملک. پس از ارائه این مدارک، مالیات محاسبه شده و مودیان موظف به پرداخت آن هستند.
سامانه الکترونیکی مالیات املاک
یکی از روش هایی که شما می توانید به راحتی مالیات ملک خود را به صورت آنلاین از آن استعلام بگیرید سازمان امور مالیاتی است که علاوه بر استعلام آنلاین مالیات، پرداخت آنلاین، پیگیری وضعیت پرونده و دریافت فرم های مورد نیاز را برای مودیان فراهم می کند. در واقع این سامانه به جهت تسهیل انجام بخشی از کارهای مالیاتی است که می تواند از اتلاف وقت جلوگیری نماید.
سؤالات متداول
سوال اول : آیا مالیات انتقال بین والدین و فرزندان معاف است؟
پاسخ: خیر، فقط مالیات بر ارث معافیت دارد، نقل و انتقال مشمول مالیات است.
سوال دوم: برای ملک موروثی چه مالیاتی باید پرداخت شود؟
پاسخ: ابتدا مالیات بر ارث (3-12% بسته به طبقه وراث) و سپس برای انتقال 5% ارزش معاملاتی.
سوال سوم : آیا می‌توان مالیات را اقساط پرداخت کرد؟
پاسخ: خیر، باید به صورت یکجا در دفترخانه پرداخت شود.
نتیجه گیری
مالیات خرید و فروش املاک یکی از مالیات های مستقیم است که مطابق با قانون مالیاتی می بایست از فروشنده ملک اخذ شود. در واقع به هنگام فروش ملک، فروشنده می بایست به صورت کامل، مالیات ملک خود را بپردازد. برای آگاهی از میزان مالیات ملک خود می توانید از افراد خبره در این زمینه مشورت بگیرید و یا از ابزارهای محاسبه مالیات استفاده نمایید. با رعایت نکات گفته شده در این مقاله می‌توانید از پیچیدگی های مالیات نقل و انتقال املاک عبور کنید و معامله ای مطمئن داشته باشید.
