مقالات

مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک

در بحث و موضوع مالیات املاک، مالیات اجاره، خانه های لوکس، خانه‌های خالی و خردید و فروش ملک از انواع مالیات بر املاک هستند که هر کدام دارای نرخ مالیاتی مشخصی هستند. از آنجایی که بسیاری از افراد از راه خرید و فروش یا اجاره ملک، به کسب و کار مشغول هستند و درآمد دارند مطابق با قوانین مالیاتی کشور مشمول پرداخت مالیات می شوند. در مالیات نقل و انتقال ملک، درصد مشخصی از ارزش ملک باید در مالیات خرید و فروش پرداخت گردد و از آنجا که پرداخت این مالیات در زمان نقل و انتقال الزامی بوده و بدون پرداخت آن، نمی‌توان برای انتقال ملک اقدام کرد، لازم است افرادی که قصد انتقال ملک خود را دارند با این نوع از مالیات، آشنا شوند. از همین جهت در این بخش از سایت ستایش تراز به بررسی کامل و جامع در مورد مالیات نقل و انتقال املاک می پردازیم، خواندن این مقاله نه تنها برای مالکان ضروری است بلکه برای کسانی که ملکی را اجاره کرده اند و یا خانه های خالی دارند نیز ضروری است.

مالیات نقل و انتقال املاک چند نوع می باشد ؟

با توجه به قوانین مالیاتی وضع شده در ایران برای سهولت در محاسبه و افزایش شفافیت مالی دسته بندی مالیات در این حوزه می تواند تا حدی کمک کننده باشد و از طرف دیگر ماهیت بسیاری از معاملاتی که در گستره ملک و املاک انجام می شود با هم متفاوت است و نمی شود با یک نرخ یکسان مالیات را برای آن ها محاسبه کرد. مالیات نقل و انتقال ملک و مالیات فروش ملک به 4 دسته کلی تقسیم می‌شود:

  1. مالیات نقل و انتقال ملک : پرداخت این مالیات بر عهده فروشنده ملک است و مالیات نقل و انتقال املاک از جمله مواردی است که مشمول معافیت مالیاتی نمی‌شود و پرداخت آن در زمان انجام معاملات ملکی الزامی است. برای محاسبه این مالیات ابتدا باید ارزش ملک مشخص شود و سپس با استفاده از فرمول زیر مبلغ مالیات نقل و انتقال املاک را محاسبه نمایید:

مالیات نقل و انتقال املاک =۵ درصد × ارزش معاملاتی ملک

  1. مالیات انتقال حق واگذاری یا سرقفلی: این مالیات از نوع مالیات های مستقیم است که هنگام انتقال حقوق ناشی از سرقفلی، حق کسب و پیشه یا حق واگذاری محل تجاری دریافت می‌شود. نرخ این مالیات 25 درصد است. به عنوان مثال اگر حق سرقفلی مغازه‌ای به مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان انتقال یابد، مالیات متعلقه ۱۲۵ میلیون تومان (۲۵٪ از ۵۰۰ میلیون) خواهد بود که باید توسط انتقال‌ دهنده سرقفلی پرداخت شود.
  2. مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک نوساز : برای فروش خانه های نوساز نیز مالیاتی در نظر گرفته شده است که نرخ این مالیات 25 درصد است برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا به صورت جزئی تر و دقیق تر به سوالات شما پاسخ داده شود.
  3. مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه : مالکان در صورت موافقت با انتقال حق واگذاری (سرقفلی) بدون تغییر کاربری یا انتقال رسمی، مشمول مالیات ۲٪ ارزش معامله می‌شوند.

در زیر جدولی تدوین شده است که اطلاعات مفیدی را در مورد انواع مالیات های نقل و انتقال املاک، مشمولان، نرخ مالیات، مبنای محاسبه، شخص پرداخت کننده و مهلت پرداخت در اختیار شما قرار خواهد داد:

مهلت پرداخت مسئول پرداخت مبنای محاسبه نرخ مالیات مشمولان نوع مالیات
هنگام انتقال سند فروشنده ارزش معاملاتی یا قیمت معامله (هرکدام بیشتر باشد) ۵% خریداران و فروشندگان املاک مالیات نقل و انتقال ملک
۳۰ روز پس از معامله انتقال‌دهنده ارزش قرارداد انتقال ۲% انتقال‌دهندگان سرقفلی مالیات انتقال حق واگذاری (سرقفلی)
حداکثر تا پایان تیر سال بعد سازنده سود خالص (قیمت فروش منهای هزینه‌های ساخت) ۱۵-۲۵% سازندگان حرفه‌ای و انبوه‌سازان مالیات بر درآمد ساخت و فروش (نوساز)
۳۰ روز پس از معامله مالک ارزش معامله ۲% مالکان موافقت‌کننده با انتقال سرقفلی مالیات حق مالکانه (رضایت مالک)

نحوه پرداخت و مدارک لازم برای مالیات نقل و انتقال املاک

بر اساس تبصره 4 ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک و مستغلات باید به‌ صورت آنی در دفاتر اسناد رسمی انجام شود. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نیز موظف است دسترسی سازمان امور مالیاتی را به سامانه ثبت الکترونیک فراهم کند تا محاسبه و پرداخت مالیات در همان دفترخانه امکان‌پذیر باشد و نیاز به مراجعه جداگانه به سازمان امور مالیاتی نباشد. مدارک لازم برای مالیات نقل و انتقال املاک عبارتند از:

  • استعلام دفترخانه
  • فتوکپی اسناد مالکیت
  • فتوکپی گواهی شهرداری
  • فتوکپی شناسنامه خریدار
  • فتوکپی شناسنامه فروشنده
  • فتوکپی کارت ملی خریدار
  • فتوکپی کارت ملی فروشنده
  • فتوکپی صورت‌مجلس تفکیکی
  • فتوکپی پروانه ساختمان
  • فتوکپی پایان کار
  • فتوکپی حصر وراثت
  • گواهی واریز مالیات بر ارث
  • نقشه و کروکی محل ملک
  • آدرس دقیق ملک

معافیت‌های مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک در برخی از موارد شامل معافیت می شوند که مودی با اشراف کامل بر قوانین و معافیت ها می تواند از این تخفیف ها استفاده نماید. بنابراین ضروری است که در موضوع مهمی مانند مالیات حتما با شرکت های معتبری که خدمات حسابداری و مالیاتی را ارائه می دهند تماس حاصل نمایید و از راهنمای مشاوران آن ها بهره مند شوید. ما در این بخش به صورت کامل به بیان معافیت های مالیاتی نقل و انتقال املاک و بررسی جامع آن پرداخته ایم، در جدول زیر مهم‌ترین معافیت‌ها و تخفیف‌های مربوط به نقل و انتقال املاک را ارائه نموده ایم:

مبنای قانونی شرایط و جزئیات نوع معافیت یا تخفیف ردیف
ماده ۳۴ قانون ثبت مصوب ۱۳۲۰ و اصلاحات بعدی املاکی که طبق ماده ۳۴ قانون ثبت به مالکیت دولت درآمده‌اند. معافیت املاک تملک ‌شده توسط دولت ۱
ضوابط وزارت مسکن و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی واحدهایی که ظرف ۱۰ سال از تصویب قانون ساخته شده و حداکثر ۱ سال پس از پایان مهلت ساخت منتقل شوند. معافیت اولین انتقال واحدهای مسکونی ارزان و متوسط ۲
قوانین میراث فرهنگی اگر ملک ثبت ‌شده در فهرست آثار ملی به سازمان میراث فرهنگی منتقل شود. معافیت املاک آثار ملی منتقل‌شده به میراث فرهنگی ۳
قوانین مالیات مستقیم اگر ملک ثبت‌ شده در فهرست آثار ملی در مالکیت اشخاص حقیقی یا حقوقی باقی بماند. تخفیف ۵۰٪ مالیات برای املاک آثار ملی در مالکیت اشخاص ۴
رویه‌های مالیاتی و قضایی در زمین‌های فروخته‌شده با سند عادی که مالک در آن ساخت‌وساز کرده باشد (در صورت تأیید شهرداری یا مراجع قضایی). عدم محاسبه ارزش ساختمان در مالیات نقل و انتقال ۵
تبصره‌های قانون مالیات مستقیم اگر پس از پرداخت مالیات، معامله انجام نشود، با تأیید دفترخانه، مالیات ۱۵ روزه مسترد می‌شود. استرداد مالیات در صورت عدم انجام معامله ۶
قوانین ثبتی و مالیاتی املاکی که به صورت عرفی در تصرف هستند اما سند رسمی ندارند، در انتقال مشمول مالیات می‌شوند. مالیات املاک دست‌دار (فاقد سند مالکیت) ۷
قوانین اوقاف و مالیات مستقیم در املاک وقفی، مستأجر فقط برای زمین (عرصه) مالیات می‌پردازد و ساختمان معاف است. مالیات نقل و انتقال املاک وقفی (فقط عرصه) ۸

نتیجه گیری

مالیات نقل و انتقال املاک با توجه به گستره معاملاتی این حوزه در چهار دسته بندی قرار می گیرد؛ مالیات نقل و انتقال، مالیات واگذاری سرقفلی، مالیات خانه های نوساز و مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه. هر کدام از این مالیات ها دارای نرخ مشخصی هستند که آگاهی از جزییات این قوانین می تواند راهگشای بسیاری از معاملاتی باشد که در زمینه ملک انجام می شود. چه به عنوان یک فروشنده باشید و چه به عنوان یک خریدار لازم و ضروری است که اطلاعات درستی در زمینه مالیات نقل و انتقال املاک بدانید ما در این مقاله تلاش نمودیم تا تمامی اطلاعات مربوط به مالیات نقل و انتقال املاک را از تعریف و انواع آن تا معافیت ها و نحوه پرداخت را به صورت کامل برای شما شرح و بسط دهیم چناچه نیازمند راهنمایی بیشتر هستید کافی است با ما تماس بگیرید تا پاسخ سوالات شما را به صورت دقیق تر ارائه نماییم.