مالیات صنف بوم گردی ها
مالیات صنف بوم گردی ها
1-بوم گردی ها: سفری به قلب طبیعت و فرهنگ
بوم گردیها، پنجرهای به دنیای طبیعت و فرهنگ بومی هستند. این مقاله به بررسی جامع صنف بوم گردیها و امورات مالیاتی این صنف پراهمیت میپردازد، از مفهوم و اهمیت آنها گرفته تا تأثیرات اقتصادی و زیست محیطی. در ادامه، ویژگیهای منحصر به فرد بوم گردیها، چالشهای پیش رو و آینده این صنعت را مورد بحث قرار خواهیم داد.
2- مفهوم و اهمیت بوم گردیها
بوم گردیها، اقامتگاههایی هستند که با هدف حفظ محیط زیست و فرهنگ بومی طراحی و ساخته شدهاند. این مفهوم از دهه ۱۹۸۰ میلادی شکل گرفت و امروزه به یکی از مهمترین بخشهای صنعت گردشگری تبدیل شده است. بوم گردیها نه تنها محلی برای اقامت هستند، بلکه تجربهای کامل از زندگی در دل طبیعت و آشنایی با فرهنگ محلی را برای گردشگران فراهم میکنند.
اهمیت بوم گردیها را میتوان در چند جنبه بررسی کرد:
حفاظت از محیط زیست
بوم گردیها با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، مدیریت پسماند و حفظ منابع طبیعی، نقش مهمی در کاهش اثرات منفی گردشگری بر محیط زیست دارند.
حمایت از اقتصاد محلی
این اقامتگاهها با ایجاد اشتغال برای مردم بومی و استفاده از محصولات محلی، به رشد اقتصادی منطقه کمک میکنند.
حفظ فرهنگ و سنتها
بوم گردیها با معرفی آداب و رسوم، صنایع دستی و غذاهای محلی به گردشگران، نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ بومی دارند.
آموزش و آگاهیبخشی
این اقامتگاهها فرصتی برای آموزش گردشگران درباره اهمیت حفاظت از محیط زیست و احترام به فرهنگهای مختلف فراهم میکنند.
با توجه به این موارد، میتوان گفت که بوم گردیها نقش مهمی در توسعه پایدار گردشگری و حفظ میراث طبیعی و فرهنگی دارند. آنها پلی بین گذشته و آینده هستند که به گردشگران اجازه میدهند تا با احترام به طبیعت و فرهنگ محلی، تجربهای منحصر به فرد از سفر داشته باشند.
3-ویژگیهای منحصر به فرد بوم گردیها
بوم گردیها با ویژگیهای خاص خود، تجربهای متفاوت از اقامتگاههای معمولی را برای گردشگران فراهم میکنند. این ویژگیها نه تنها باعث جذابیت این اقامتگاهها میشوند، بلکه آنها را به گزینهای ایدهآل برای گردشگران مسئولیتپذیر تبدیل میکنند.
معماری سازگار با محیط
بوم گردیها معمولاً با استفاده از مصالح بومی و تکنیکهای ساخت و ساز سنتی ساخته میشوند. این امر نه تنها باعث هماهنگی بیشتر با محیط اطراف میشود، بلکه مصرف انرژی را نیز کاهش میدهد. استفاده از سقفهای کاهگلی، پنجرههای چوبی و دیوارهای خشتی از ویژگیهای بارز این معماری است.
غذاهای محلی و ارگانیک
یکی از جذابترین جنبههای اقامت در بوم گردیها، فرصت چشیدن غذاهای محلی و ارگانیک است. این اقامتگاهها معمولاً از محصولات کشاورزی منطقه استفاده میکنند و غذاها را با روشهای سنتی آماده میکنند. این امر نه تنها تجربهای اصیل برای گردشگران فراهم میکند، بلکه به حمایت از کشاورزان محلی نیز کمک میکند.
فعالیتهای فرهنگی و آموزشی
بوم گردیها معمولاً برنامههای متنوعی برای آشنایی گردشگران با فرهنگ و آداب و رسوم محلی ارائه میدهند. این فعالیتها میتواند شامل کلاسهای صنایع دستی، اجرای موسیقی سنتی، داستانگویی و گشتهای طبیعتگردی با راهنمایان محلی باشد. این تعاملات فرهنگی، درک عمیقتری از منطقه و مردم آن به گردشگران میدهد.
مدیریت پایدار منابع
بوم گردیها با تمرکز بر مدیریت پایدار منابع، سعی در کاهش اثرات منفی بر محیط زیست دارند. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مانند پنلهای خورشیدی، جمعآوری و استفاده مجدد از آب باران، تفکیک و بازیافت زباله، و استفاده از محصولات پاککننده طبیعی از جمله اقدامات رایج در این اقامتگاهها است.
این ویژگیهای منحصر به فرد، بوم گردیها را به مکانی ایدهآل برای گردشگرانی تبدیل میکند که به دنبال تجربهای اصیل و در عین حال مسئولانه هستند. اقامت در این مکانها نه تنها لذتبخش است، بلکه به گردشگران این امکان را میدهد تا نقش مثبتی در حفظ محیط زیست و حمایت از جوامع محلی داشته باشند.
4-چالشها و آینده صنف بوم گردیها
علیرغم مزایای بسیار، صنف بوم گردیها با چالشهایی نیز روبرو است. شناخت و مدیریت این چالشها برای توسعه پایدار این صنعت ضروری است. در عین حال، فرصتهای جدید و روندهای نوظهور، چشمانداز امیدوارکنندهای را برای آینده این صنف ترسیم میکند.
چالشهای پیش رو:
- حفظ تعادل بین توسعه گردشگری و حفاظت از محیط زیست
- مدیریت انتظارات گردشگران در مورد امکانات و خدمات
- آموزش و حفظ نیروی کار ماهر محلی
- رقابت با هتلهای زنجیرهای و اقامتگاههای لوکس
- مقابله با تأثیرات منفی تغییرات اقلیمی بر مناطق طبیعی
فرصتها و روندهای آینده:
فناوری سبز
استفاده از فناوریهای پیشرفته برای مدیریت بهتر منابع و کاهش اثرات زیست محیطی، مانند سیستمهای هوشمند مدیریت انرژی و آب
گردشگری جامعهمحور
افزایش مشارکت جوامع محلی در مدیریت و بهرهبرداری از بوم گردیها، که منجر به توزیع عادلانهتر منافع اقتصادی میشود
گردشگری سلامت و تندرستی
ترکیب خدمات سلامت و تندرستی با تجربه بوم گردی، مانند ارائه کلاسهای یوگا، مدیتیشن و درمانهای سنتی
استانداردسازی و گواهینامهها
توسعه و اجرای استانداردهای جهانی برای بوم گردیها، که به افزایش کیفیت خدمات و اعتماد گردشگران منجر میشود
آینده صنف بوم گردیها به توانایی آنها در انطباق با تغییرات و نوآوری بستگی دارد. با افزایش آگاهی جهانی نسبت به مسائل زیست محیطی و اهمیت حفظ فرهنگهای بومی، انتظار میرود تقاضا برای این نوع اقامتگاهها افزایش یابد. بوم گردیهایی که بتوانند خدمات با کیفیت ارائه دهند و در عین حال به اصول پایداری پایبند بمانند، شانس بیشتری برای موفقیت در آینده خواهند داشت.
در نهایت، موفقیت صنف بوم گردیها در گرو همکاری نزدیک بین دولتها، جوامع محلی، فعالان صنعت گردشگری و خود گردشگران است. با تلاش مشترک، میتوان آیندهای را ترسیم کرد که در آن گردشگری نه تنها منبع لذت و آموزش برای مسافران است، بلکه نقشی حیاتی در حفاظت از محیط زیست و توانمندسازی جوامع محلی ایفا میکند.
5-مالیات بر اقامتگاه های بومگردی
در ایران، مالیات بر اقامتگاههای بومگردی به طور خاص تحت قوانین مالیاتی کشور قرار دارد و شامل معافیتها و شرایط خاصی است که به نوع شخصیت حقوقی و تاریخ دریافت مجوز بهرهبرداری بستگی دارد.
انواع مالیات بر اقامتگاههای بومگردی
مالیات بر درآمد: این مالیات شامل درآمدهایی است که اقامتگاههای بومگردی از ارائه خدمات خود کسب میکنند. طبق قانون جدید، اقامتگاههای بومگردی که از تاریخ ۱ فروردین ۱۳۹۵ پروانه بهرهبرداری دریافت کردهاند، به مدت ۵ سال در مناطق کمتر توسعهیافته به مدت ۱۰ سال از پرداخت مالیات معاف هستند، اما این معافیت فقط شامل اشخاص حقوقی غیردولتی میشود
مالیات بر ارزش افزوده: این نوع مالیات نیز شامل فعالیتهای اقتصادی اقامتگاهها میشود و از مرحله تولید تا توزیع و خدمات اخذ میشود
مالیاتهای دیگر: اقامتگاههای بومگردی همچنین مشمول مالیاتهای دیگری مانند مالیات بر املاک، مالیات نقل و انتقال و مالیات بر تراکنشها هستند
شرایط معافیت مالیاتی بوم گردی ها
برای برخورداری از معافیت مالیاتی، شرایط زیر باید رعایت شود:
شخصیت حقوقی: مالک اقامتگاه باید یک شخص حقوقی غیردولتی باشد. به عبارت دیگر، اگر مالک یک فرد حقیقی باشد، مشمول معافیت نخواهد بود
نوع درآمد: تنها درآمدهای حاصل از ارائه خدمات مشمول معافیت هستند و درآمدهای دیگر مانند اعزام گردشگر به خارج از کشور مشمول این معافیت نمیشوند.
تاریخ مجوز بهرهبرداری: اقامتگاههایی که قبل از ۱ فروردین ۱۳۹۵ مجوز خود را دریافت کردهاند، از ۵۰ درصد مالیات بر درآمد ابرازی معاف بودهاند تا سال ۱۴۰۰. اما تاسیساتی که بعد از این تاریخ مجوز دریافت کردهاند، همانند سایر مشاغل با آنها برخورد میشود و از معافیت ۵۰ درصدی بهرهمند نمیشوند.
نتایج و چالشها
با وجود این معافیتها، فعالان بومگردی در ایران با چالشهایی مواجه هستند. برخی از آنها معتقدند که معافیت مالیاتی نمیتواند جبرانکننده خسارتهای ناشی از مشکلات اقتصادی و شیوع کرونا باشد، اما میتواند بار مشکلات را کاهش دهد و سرمایهگذاران بیشتری را ترغیب کند تا وارد این حوزه شوند.
7-چه تفاوتهایی بین مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده در بخش گردشگری وجود دارد؟
مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده دو نوع مالیات مهم در بخش گردشگری هستند که هر یک ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی تفاوتهای کلیدی بین این دو نوع مالیات میپردازیم.
تعریف و ماهیت
مالیات بر درآمد: این نوع مالیات به عنوان مالیات مستقیم شناخته میشود و بر اساس سود خالص حاصل از فعالیتهای اقتصادی مانند خدمات گردشگری محاسبه میشود. به عبارت دیگر، این مالیات از درآمد واقعی کسبوکارها اخذ میشود.
مالیات بر ارزش افزوده (VAT): این مالیات غیرمستقیم است و بر اساس ارزش افزودهای که در هر مرحله از تولید یا ارائه خدمات ایجاد میشود، محاسبه میگردد. مصرفکننده نهایی این مالیات را پرداخت میکند و فروشنده موظف است آن را به خزانه دولت واریز کند.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد بوم گردی ها
مالیات بر درآمد: محاسبه این مالیات بر اساس سود خالص کسبوکار است. به عنوان مثال، اگر یک هتل ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد و ۳۰ میلیون تومان هزینه داشته باشد، مالیات بر درآمد بر اساس ۷۰ میلیون تومان (سود خالص) محاسبه میشود
مالیات بر ارزش افزوده: این مالیات به صورت درصدی از قیمت کالا یا خدمات محاسبه میشود. برای مثال، اگر یک بلیط هواپیما ۱ میلیون تومان قیمت داشته باشد و نرخ VAT ۹ درصد باشد، مشتری باید ۱ میلیون و ۹۰ هزار تومان پرداخت کند.
مدت زمان پرداخت و اظهارنامه
مالیات بر درآمد: معمولاً سالانه محاسبه و پرداخت میشود و مودیان موظفند اظهارنامه مالیاتی سالانه خود را ارائه دهند.
مالیات بر ارزش افزوده: این مالیات به صورت دورهای (معمولاً هر سه ماه) محاسبه و پرداخت میشود. مودیان باید اظهارنامههای فصلی خود را ارائه دهند
8- معافیتهای مالیاتی بوم گردی ها
مالیات بر درآمد: برخی از تاسیسات گردشگری ممکن است از معافیتهای خاصی برخوردار شوند، به ویژه در مناطق کمتر توسعهیافته یا برای کسبوکارهای جدید که مجوز بهرهبرداری دریافت کردهاند.
مالیات بر ارزش افزوده: برخی خدمات خاص مانند صادرات خدمات گردشگری ممکن است از پرداخت VAT معاف باشند.
نتیجهگیری
تفاوتهای اصلی بین مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده در ماهیت، نحوه محاسبه، زمان پرداخت و معافیتها نهفته است. در حالی که مالیات بر درآمد مستقیماً به سود خالص کسبوکارها مرتبط است، مالیات بر ارزش افزوده بیشتر به مصرف نهایی مربوط میشود.
9-چه تغییراتی در قوانین مالیات بر درآمد برای تاسیسات گردشگری در سال ۱۳۹۴ رخ داد؟
در سال ۱۳۹۴، تغییرات قابل توجهی در قوانین مالیات بر درآمد برای تاسیسات گردشگری در ایران رخ داد که عمدتاً به اصلاح ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم مربوط میشود. این تغییرات شامل موارد زیر است:
اصلاح معافیتهای مالیاتی
معافیت ۵۰ درصدی: قبل از اصلاح قانون، تمامی تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی دارای پروانه بهرهبرداری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هر سال از پرداخت ۵۰ درصد مالیات معاف بودند
شرایط جدید معافیت: پس از اصلاح، درآمدهای خدماتی هتلها و مراکز اقامتی گردشگری که از تاریخ ۱ فروردین ۱۳۹۵ پروانه بهرهبرداری دریافت کردهاند، به مدت ۵ سال و در مناطق کمتر توسعهیافته به مدت ۱۰ سال با نرخ صفر مشمول مالیات شدند
محدودیتهای جدید: معافیت مالیاتی جدید تنها شامل «هتلها و مراکز اقامتی گردشگری» میشود و نه تمامی تاسیسات گردشگری. این مراکز شامل هتلها، متلها، مهمانپذیرها، هتل آپارتمانها، زائرسراها و اقامتگاههای بومگردی هستند/
عدم شمول برای اشخاص حقیقی: تنها اشخاص حقوقی غیردولتی که پروانه بهرهبرداری دریافت کردهاند، میتوانند از این معافیت بهرهمند شوند. به عبارت دیگر، اگر یک فرد حقیقی اقدام به راهاندازی یک اقامتگاه کند، مشمول این معافیت نخواهد بود
استثنائات درآمد: درآمد ناشی از اعزام گردشگر به خارج از کشور نیز مشمول این معافیت نمیشود.
این تغییرات به منظور حمایت از سرمایهگذاران در بخش گردشگری و ترغیب آنها به توسعه زیرساختهای گردشگری در ایران انجام شد و تلاش دارد تا شرایط را برای جذب سرمایهگذاریهای جدید تسهیل کند.
10-آیا معافیت مالیاتی برای اقامتگاههای بومگردی در همه مناطق کشور اعمال میشود؟
معافیت مالیاتی برای اقامتگاههای بومگردی در ایران تحت شرایط خاصی اعمال میشود و شامل همه مناطق کشور نیست. در سال ۱۳۹۴، تغییراتی در قوانین مالیاتی به ویژه ماده ۱۳۲ قانون مالیاتهای مستقیم انجام شد که به تاسیسات گردشگری، از جمله اقامتگاههای بومگردی، معافیتهایی اعطا کرد. این معافیتها به شرح زیر است:
شرایط معافیت مالیاتی برای اقامتگاههای بومگردی
نوع تاسیسات: معافیت مالیاتی فقط شامل «هتلها و مراکز اقامتی گردشگری» میشود که شامل اقامتگاههای بومگردی نیز میگردد. اما این معافیت شامل تمام تاسیسات گردشگری نمیشود.
شخصیت حقوقی: برای برخورداری از معافیت، صاحبان این مراکز باید «شخص حقوقی غیردولتی» باشند. به عبارت دیگر، اگر مالک یک اقامتگاه بومگردی شخص حقیقی باشد، مشمول معافیت نخواهد بود.
مناطق کمتر توسعهیافته: در صورتی که اقامتگاه بومگردی در مناطق کمتر توسعهیافته واقع شده باشد، میتواند از معافیتهای بیشتری بهرهمند شود، به طوری که این معافیت به مدت ۱۰ سال در این مناطق اعمال میشود.
درآمدهای مشمول معافیت: تنها درآمدهای حاصل از ارائه خدمات اقامتی مشمول معافیت هستند و درآمدهای دیگر مانند اعزام گردشگر به خارج از کشور مشمول این معافیت نمیشوند.
نتیجهگیری
بنابراین، معافیت مالیاتی برای اقامتگاههای بومگردی به صورت عمومی در همه مناطق کشور اعمال نمیشود و بسته به نوع شخصیت حقوقی مالک، نوع خدمات ارائه شده و موقعیت جغرافیایی (مناطق کمتر توسعهیافته) متفاوت است.
