مقالات

مالیات خانه های خالی در سال 1403

مالیات خانه های خالی در سال 1403

مالیات خانه های خالی در سال 1403

نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی در سال 1403

سرمایه گذاری در ملک و خانه یکی از روش های سرمایه گذاری است که بسیاری از افراد با استفاده از این روش سود قابل توجهی را کسب می نمایند. از همین رو برای مهار سوداگری و آزاد سازی خانه های خالی، دولت قانونی را تحت عنوان مالیات های خانه های خالی تصویب کرده است که به موجب این قانون، از خانه های خالی مالیات دریافت می شود. اجرای قانون مالیات های خانه های خالی موجب می شود که تا حدی کمبود خانه و مسکن برای اجاره جبران شود.

در واقع هدف از وضع قوانین مالیاتی کمک به تعادل و توازن اقتصادی در جامعه می باشد. در تهران همه سال با افزایش نرخ خرید و اجاره مسکن بسیاری از افراد در پیدا کردن خانه دچار مشکل هستند و این در حالی است که شمار زیادی از واحدهای مسکونی در تهران خالی است! زیرا این خانه ها صرفا برای سرمایه گذاری خریداری شده است. آیا قانون مالیات خانه های خالی می تواند برای این مساله راه حلی باشد؟ برای روشن شدن پاسخ این سوال ابتدا به بررسی قوانین جدید، نرخ مالیات، نحوه محاسبه و تأثیرات اقتصادی این طرح می‌پردازیم.

چه خانه ‌هایی مشمول مالیات خالی می‌شوند؟ 

پیش از آنکه به نحوه محاسبه و نرخ مالیات خانه های خالی بپردازیم باید به این نکته اشاره کنیم که چه خانه هایی از منظر قانون، مشمول پرداخت این مالیات می شوند و شرایطی که قانون برای آن وضع کرده است شامل چه مواردی است. از منظر قانونی خانه خالی که مشمول پرداخت مالیات است می بایست در شهری باشد که جمعیت آن شهر بالای 100 هزار نفر باشد، از تاریخ پایان کار ملک، یک سال گذشته باشد ( خانه ها و آپارتمان هایی که هنوز پایان کار خود را دریافت نکرده اند جز خانه های خالی محسوب نمی شوند و از این رو مشمول پرداخت مالیات هم نمی شوند)، خانه حداقل 3 ماه خالی باشد، خانه محل سکونت اصلی یا فرعی مالک یا افراد تحت تکفل او نباشد. اگر خانه ای با شرایط مذکور باشد این خانه جز خانه هایی که مشمول پرداخت مالیات خانه های خالی هستند، قرار می گیرد و مالک موظف به پرداخت آن است.

نرخ مالیات خانه های خالی چقدر است؟

مالیات خانه های خالی بر اساس معیارهایی چون؛ ارزش خانه، مدت زمان خالی بودن آن، تعداد خانه های خالی صاحب خانه و مناطق مشمول پرداخت مالیات(شهرهای با جمعیت بیش از 100 هزار نفر جمعیت) تعیین می گردد. مطابق با قانون تمامی افرادی که ملک آن ها مشمول پرداخت مالیات می شود باید در زمان مقرر مالیات ملک خود را پرداخته نمایند. برای آگاهی از نرخ دقیق مالیات خانه های خالی به جدول زیر مراجعه نمایید:

جریمه تأخیر مهلت پرداخت مالکان بیش از ۵ خانه مالکان ۱ تا ۵ خانه عامل محاسبه
۲.۵٪ به ازای هر ماه تأخیر ۱ ماه پس از اخطار ۱۲ برابر ارزش اجاری ۶ برابر ارزش اجاری سال اول خالی بودن
۲۴ برابر ارزش اجاری ۱۲ برابر ارزش اجاری سال دوم خالی بودن
۳۶ برابر ارزش اجاری ۱۸ برابر ارزش اجاری سال سوم خالی بودن
تهران و شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت مناطق مشمول

مالیات خانه های خالی در سال 1403 چه تغییری کرده است؟

در سال 1403 مالیات بر مسکن تغییراتی داشته است که مطابق با آن افرادی که دارای 1 الی 5 واحد مسکونی خالی باشند ضریب محاسبه مالیات به صورت افزایشی و تصاعدی خواهد بود. سال اول 6 برابر، سال دوم 12 برابر و سال سال سوم 18 برابر ارزش ملک خواهد بود.

نحوه محاسبه مالیات خانه خالی در سال 1403

محاسبه مالیات بر خانه های خالی بر اساس مواد 53، 54 و 131 قانون مالیات‌ های مستقیم  صورت می گیرد. همانطور که در بخش های قبلی به آن اشاره کردیم برای محاسبه مالیات خانه خالی باید بر اساس ارزش معاملاتی ملک که توسط سازمان امور مالیاتی اعلام می شود این محاسبه انجام گردد.

مبنا قانونی شرح فرآیند مراحل محاسبه
ماده ۵۴ محاسبه بر اساس مساحت ملک و نرخ اجاره هر متر مربع تعیین ارزش اجاری ماهانه
ماده ۵۳ کسر ۲۵% از مبلغ اجاره ماهانه به عنوان استهلاک ساختمان کسر استهلاک
ماده ۱۳۱ اعمال نرخ ۱۵% بر مبلغ پس از کسر استهلاک محاسبه پایه مالیاتی
محاسبه مالیات سالانه
ماده ۱۳۱ ضرب پایه مالیاتی ماهانه در ضریب ۶ سال اول خالی بودن
ماده ۱۳۱ ضرب پایه مالیاتی ماهانه در ضریب ۱۲ سال دوم خالی بودن
ماده ۱۳ ضرب پایه مالیاتی ماهانه در ضریب ۱۸ سال سوم خالی بودن

 

معافیت ‌های مالیاتی خانه ‌های خالی

آیا خانه های خالی مشمول معافیت های مالیاتی می شوند؟ بله خانه های خالی نیز می توانند از معافیت های مالیاتی استفاده نمایند به شرط آنکه دارای شرایطی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد باشند؛ خانه های روستایی (خانه هایی که در مناطقی با جمعیت کمتر 100 هزار نفر واقع شده است)، واحدهای مسکونی که هنوز پایان کار ندارند، خانه هایی که محل اقامت فرعی مالک هستند و خانه هایی که یکی از اعضای تحت تکفل مالک در آن زندگی می کنند، تمامی این خانه مشمول معافیت مالیات خانه های خالی هستند و نیازی به پرداخت آن نیست. بسیاری از افراد که قصد سرمایه گذاری در ملک را دارند از این قانون معافیت مالیاتی استفاده می کنند و خانه های نوسازی که دارای پایان کار نیستند را خریداری می نمایند.

تأثیر مالیات خانه ‌های خالی بر بازار مسکن

همان طور که در مقدمه به آن اشاره کردیم به کارگیری مالیات علاوه بر تامین مخارج عمومی دولت، برای تعدیل بازار ملک است در واقع مشکل مسکن در ایران و در شهر پرجمعیتی مثل تهران کمبود مسکن و واحد خالی برای سکونت نیست بلکه واحدهای خالی زیادی وجود دارد که به دلیل سودجویی و احتکار مسکن، اجاره داده نمی شوند و صرفا برای سرمایه گذاری و افزایش قیمت مسکن خریداری می شوند. مالیات بر خانه های خالی می تواند منجر به کاهش سوداگری شود و همچنین بسیاری از مالکان برای فرار از پرداخت مالیات ترجیح می دهند ملک خود را اجاره دهند. همچنین وضع و اجرای قانون مالیات خانه های خالی می تواند در بلندمدت، به افزایش عرضه مسکن و تعدیل قیمت‌ ها کمک کند.

نتیجه ‌گیری 

مالیات بر خانه های خالی با هدف کاهش خانه های خالی و تامین نیازهای مستاجران توانسته است تا حدی تعادل را به بازار مسکن برگرداند. در واقع دولت با وضع این قانون موجب شد تا بسیاری از مالکان برای فرار از پرداخت مالیات، واحدهای خالی خود را اجاره دهند که این موضوع کمک بزرگی به کمبود مسکن به خصوص در کلان شهرهایی مثل تهران کرده است. اگرچه این قانون می‌تواند به تعدیل قیمت‌ ها کمک کند، اما نیازمند نظارت دقیق بر اجرا و جلوگیری از فرار مالیاتی است. لازم به ذکر است بگوییم که این قانون به تنهایی نمی تواند مشکل مسکن و افزایش قیمت آن را حل نماید و باید در کنار آن راهکارهای دیگری اتخاذ گردد.