مالیات بر خرید و فروش ارزهای دیجیتال

مالیات بر خرید و فروش ارزهای دیجیتال

در سال 2009 با ورود بیت کوین به جهان اقتصادی، مالیات بر خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیز پایه گذاری شد. جالب است بدانید که بیت‌کوین توسط ساتوشی ناکوموتو معرفی شد و در طی چند سال توانست رشد و افزایش چشمگیری داشته باشد. اما چه چیزی موجب شد که تا این اندازه بیت کوین و ارزهای دیجیتالی فراگیر شوند ؟ دلیل آن را می توان در ماهیت این ارزها یافت؛ تفاوت این ارزها با پول‌های فیات در این است که پرداخت آن ها همتا به همتا و از طریق بستر غیرمتمرکز و بدون واسطه‌ی بلاکچین صورت می‌گیرد. از سال 2013 با افزایش قیمت قابل توجه بیت‌کوین توجه جهانیان به این ارز افزایش قابل توجهی یافت و پس از آن بود که ارزهای مختلف دیگری از جمله رمزارزهای محبوب اتریوم و تتر به این شبکه اضافه شدند. محبوبیت روزافزون دنیای کریپتوکارنسی باعث شد که نهادهای نظارتی مثل صندوق بورس و اوراق بهادار آمریکا به این موضوع ورود کنند، به طوری که وزارت دادگستری ایالت متحده آمریکا همراه با کمیته بازرگانی و کمیسیون معاملات آتی کالا، در مه ۲۰۱۸ (خرداد ۱۳۹۷)،‌ مقرراتی برای فعالیت‌های تجاری غیرقانونی بازار ارز دیجیتال تنظیم کردند. حال این سوال مهم مطرح می شود که آیا در ایران قوانین مالیاتی برای ارزهای دیجیتال وضع شده است؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی قوانین مالیات ارزهای دیجیتال در آمریکا و ایران بپردازیم.

مالیات ارز دیجیتال چیست؟

نخست باید مفهوم مالیات ارز دیجیتال را برای شما روشن و آشکار سازیم؛ در واقع این مالیات به درآمد حاصل از خرید و فروش ارزهای دیجیتال تعلق می گیرد و یا هر فعالیت اقتصادی که در آن با ارزهای دیجیتال و رمزارزها در ارتباط است. باتوجه به رشد فزاینده ای که بازارهای ارزهای دیجیتال اقتصادی داشته اند، لازم و ضروری است که این کسب و کار مطابق با قوانین کشور مشمول پرداخت مالیات شود. زیرا مطابق با قانون معاملات، ارز دیجیتال یک فعالیت اقتصادی است بنابراین سود حاصل از تریدینگ مشمول مالیات بر درآمد است.

قوانین مربوط به مالیات ارزهای دیجیتال در هر کشوری متفاوت و براساس نظام اقتصادی آن وضع می گردد. ما در این مقاله ابتدا به بررسی مالیات ارزهای دیجیتال در آمریکا و سپس در ایران اشاره خواهیم کرد. بدیهی است که کاربران ما به دنبال آگاهی از قوانین مالیاتی ارز دیجیتال در ایران هستند اما ابتدا لازم است بدانیم چه قوانینی برای این نوع ارز در آمریکا وجود دارد.

مالیات ارزهای دیجیتال در آمریکا

در آمریکا ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی شناخته می‌شوند و افرادی که در این حوزه چه به عنوان نگهدارنده و چه به عنوان تریدر فعالیت می‌کنند باید مالیات ارزهای خود را پرداخت کنند. سود سرمایه کوتاه‌مدت (که کمتر از یک سال نگهداری می‌شود) با نرخ مالیات بر درآمد (10٪ تا 37٪) مشمول مالیات می‌شود، در حالی که سود سرمایه بلندمدت (که بیش از یک سال نگهداری می‌شود) با نرخ‌های کاهش‌یافته (0٪ تا 15٪) مشمول مالیات می‌شوند. مهلت مالیاتی برای تراکنش‌های رمزنگاری، مانند سرمایه‌گذاری‌های سنتی است.

مالیات ارز دیجیتال در ایران

درآمد معامله‌گران ارز دیجیتال، مشمول مالیات بر درآمد قانون مالیات‌های مستقیم مواد ۹۳ و ۹۴ قانون مالیات بر درآمد و مواد ۱۱۹ و ۱۳۱ مالیات بر درآمد اتفاقی، خواهد بود. سازمان امور مالیاتی، قوانین مالیاتی را در رابطه‌ با مزارع ارز دیجیتال نیز اعلام کرده است. از جمله قوانین مالیات بر رمز ارزها عبارتند از:

برقرار کردن واحدهای فرآورده‌های پردازشی رمزگذاری شده ارزهای دیجیتال، شامل محدودیت ۱۲۰ کیلومتری شهر تهران، ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان و ۳۰ کیلومتری مراکز استان‌ها نیست.

مراکز استخراج ارز دیجیتال به‌ عنوان واحد تولیدی صنعتی شناخته شده و مشمول قوانین مالیاتی می‌شوند.

صادرکنندگان در زمان اظهار کالای صادراتی، طی تشریفات گمرکی تعهداتی را امضا می‌کنند که مطابق این تعهدنامه آنان باید ارز حاصل از صادرات را به روش‌های اعلامی بانک مرکزی به نظام اقتصادی کشور بازگردانند. بر اساس ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد حاصل از صادرات کالا و خدمات غیرنفتی مشمول مالیات به نرخ صفر است.‌ افرادی که قصد پرداخت مالیات ارزهای دیجیتالی را دارند باید از طریق ورود به سامانه عملیات الکترونیکی مالیاتی به نشانی gov.ir  مالیات خود را بپردازند.

افرادی که اقدام به خرید و فروش در حوزه بازار خودرو، مسکن، ارزهای خارجی، طلا و سکه می‌کنند، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند. اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند در کاهش اختلاف طبقاتی، شفافیت مالیاتی، جلوگیری از فرار مالیاتی و ورود دلالان تاثیرگذار باشد. البته در مورد اندوخته طلا بیان شده است که، تا میزان 150 گرم طلا، مستثنی و جدا شده و معاف از مالیات خواهد بود.

قانون مالیات ارز دیجیتال

قانون مالیات ارز دیجیتال از نوع مالیات بر درآمد یا عملکرد است. بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، میزان و نحوه محاسبه این نوع از مالیات ها، طبق موارد زیر انجام می‌گیرد:

• تا میزان دو میلیارد (2.000.000.000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (15%).
• نسبت به مازاد دو میلیارد (2.000.000.000) ریال تا میزان چهار میلیارد (4.000.000.000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (20%).
• نسبت به مازاد چهار میلیارد (4.000.000.000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (25%).

شرایط استفاده از تخفیف مالیاتی

برای استفاده از تخفیف مالیاتی، مودیان حتما می بایست در مهلت مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهند و بدهی مالیاتی مربوط سال گذشته را تسویه کرده باشند. به ازای هر ده درصد (10%) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آن ها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ های مذکور کاسته می شود.

جدول نرخ مالیات ارز دیجیتال در سال ۱۴۰۴

در زیر برای سهولت در مطالعه، نرخ مالیات و سایر اطلاعاتی که در محاسبه مالیات ارز دیجیتال مهم است را به تفکیک برای شما عزیزان ارائه نموده ایم:

چه زمانی به ارزهای دیجیتال مالیات تعلق نمی گیرد؟

سوال بسیاری از افراد که در زمینه ترید و ارزهای دیجیتال فعالیت دارند این است که با توجه به  قوانینی که برای ارزهای دیجیتال وضع شده است در چه صورت مالیاتی به آن ها تعلق نخواهد گرفت؟ در پاسخ باید گفت اگر قصد شما از خرید ارزهای دیجیتال نگهداری یا به اصطلاح هولد کردن باشد تا زمانی که آن ها را به فروش نرساندید مشمول پرداخت مالیات نمی شوید. همچنین انتقال ارزها در کیف پول های دیجیتالی شخصی شما به دلیل اینکه بدون انجام معامله ای بوده است مشمول پرداخت مالیات نمی شود. بدیهی است که در معاملاتی که سود آن ها از سقف تعیین شده کمتر باشد، ملزم به پرداخت مالیات نیستند و مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند. هدیه دادن ارز دیجیتال و یا انتقال به اعضای خانواده در صورت اثبات تا زمان فروش مشمول مالیات نمی شود. البته باید خاطرنشان کنیم که این موارد و معافیت ها به صورت کلی بیان شده اند و ممکن است تغییر کنند. چناچه در مورد مالیات ارزهای دیجیتال نیاز به مشاوره و راهنمایی بیشتری دارید با مشاوران و کارشناسان ما در ستایش تراز تماس حاصل فرمایید.

وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال

نگرانی بسیاری از افراد در خرید و فروش ارزهای دیجیتال این است که از منظر قانونی این معاملات به چه صورتی هستند و آیا می توان این معاملات را قانونی دانست؟ پاسخ را روشن و واضح خواهیم داد، باید گفت که در ایران، ارزهای دیجیتال وضعیت حقوقی خاصی دارند، این رمزارزها فاقد پشتوانه رسمی هستند ولی هیچ گونه منعی برای خرید و فروش آن ها وجود ندارد و باید این نکته مهم را خاطر نشان کنیم که بانک مرکزی استفاده و خرید و فروش ارزهای دیجیتال را برای بانک ها و موسسات مالی ممنوع کرده است و همین موضوع می تواند موجب شود که بسیاری از افراد دست به معاملات دیجیتالی نزنند زیرا با قاطعیت تمام باید گفت که این ارزهای دیجیتال به هیچ عنوان در ایران به عنوان پول رسمی شناخته نمی شوند.

نتیجه گیری

درست است که ارزهای دیجیتال در ایران به رسمیت شناخته نمی شوند اما انجام معاملات آن ممنوع نیست و چون جز کسب و کارهایی است که به موجب آن درآمد زایی اتفاق می افتد، مطابق قوانین مشمول پرداخت مالیات می شوند البته اگر میزان درآمد سالانه از سقف تعیین شده بیشتر باشد. در این مقاله سعی داشتیم تمامی مواردی که به قوانین مالیات خرید و فروش ارزهای دیجیتال در ایران مربوط می شود را برای شما عزیزان به صورت کامل شرح و بسط دهیم تا آگاهی کامل و اطلاعات به روز و دقیق در زمینه را کسب نمایید.