ثبت شرکت تعاونی
ثبت شرکت تعاونی
یکی از شرکت هایی که با هدف بهبود وضع اقتصادی و تامین بی واسطه مواد مصرفی و ارائه خدمات بهتر در ایران وجود دارد شرکت های تعاونی هستند که به دلیل ماهیت و هدفی که دارند نقش مهمی در توسعه پایدار، عدالت اجتماعی و اشتغال‌زایی دارند. در زمانی که توان خرید مردم به علت تورم و بالا بودن قیمت ها برای خرید انواع کالاها و دستیابی به خدمات کم می شود شرکت‌های تعاونی می توانند این تورم را تا حدی تعدیل نمایند در واقع شرکت های تعاونی برخلاف شرکت های سهامی که تمرکزشان بر سوددهی و درآمد بیشتر است، بر تامین رفاه بیشتر و بهبود وضع اقتصادی تمرکز دارند البته که هدف های مالی نیز در این شرکت ها تعریف شده است اما به عنوان هدف اصلی نمی باشد و هدف اصلی آن ها موارد ذکر شده می باشد.
می توان گفت با توجه به اصلی ترین هدفی که شرکت های تعاونی دارند پایه ریزی و تاسیس آن ها مطابق با اصول یاری متقابل، همبستگی و دموکراسی است، در نتیجه همان طور که از نام آن پیداست این شرکت ها با همکاری و تعاون افراد سهیم در آن فرصتی برای دستیابی به اهداف اقتصادی و اجتماعی ایجاد می کنند. آگاهی از شرایط تاسیس و ثبت شرکت های تعاونی و همچنین مواردی که در تشکیل آن ها نقش مهمی دارند موضوعی است که در این مقاله به صورت کامل به آن اشاره شده است. ما در ستایش تراز آسیا اطلاعات دقیق و مفصلی درمورد ثبت شرکت های تعاونی از شرایط تاسیس تا مراحل ثبت را در این مقاله تالیف نموده ایم. امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی را کسب نمایید و پاسخ تمامی سوالات خود را در موارد مطرح شده دریافت نمایید.
اهداف شرکت های تعاونی و اهمیت آن ها در جامعه
شرکت های تعاونی با هدف تعدیل تورم قیمت ها چه در کالاهای مصرفی و چه در بخش مسکن تاسیس و تشکیل می شوند، اعضا و شرکای این شرکت ها متشکل از افراد حقیقی و حقوقی که به صورت داوطلبانه برای دستیابی به اهداف مشترکی است. هر عضو بر اساس میزان سرمایه ی آورده خود در قبال ضرر و سود شرکت مسئول خواهد بود. آیا تا به حال برایتان سوال پیش نیامده است که چرا قیمت کالاهایی که در شرکت های تعاونی عرضه می شود مناسب تر است؟ دلیل این امر این است که شرکت های تعاونی با حذف واسطه ها سعی دارند تعادلی بین قیمت تولید و قیمتی که مصرف کننده پرداخت می کند، ایجاد نمایند تا مصرف کننده بتواند با قیمت پایین تر کالا و محصول مصرفی خود را تهیه نماید. حال این سوال مهم مطرح می شود که با توجه به ماهیت شرکت های تعاونی و اهدافی که دارند تاسیس این شرکت ها در جامعه منجر به تحقق چه هدف هایی خواهد شد و آیا با توجه به موارد گفته شده می تواند بهبودی در وضع اقتصادی ایجاد نماید؟ برای پاسخ به این سوال شاید بهتر باشد به اهمیت وجود و شکل گیری این شرکت ها در جامعه بپردازیم:
- یکی از اهداف مهمی که شرکت های تعاونی در صدد رسیدن به آن هستند؛ کاهش فقر و نابرابری است. در واقع این شرکت ها علاوه بر اینکه با حذف واسطه ها کالاها را با قیمت ارزان تر به دست مصرف کننده می رسانند، با تاسیس این شرکت ها فرصت های شغلی جدیدی نیز ایجاد می گردد که با توجه به شرایط اقتصادی و نبود شغل مناسب می تواند در این زمینه نیز بسیار تاثیرگذار باشد.
- همان طور که از نام شرکت های تعاونی پیداست، اساس و بنیان این شرکت ها بر پایه مشارکت و همکاری اعضا و سایر افراد می باشد این موضوع کمک می کند که روحیه کارگروهی افزایش یابد در نتیجه مسئولیت و مشارکت افراد در کار نیز بیشتر از قبل خواهد شد.
- شرکت های تعاونی با تمرکز بر نیازهای محلی و منطقه‌ای، به توسعه متوازن و پایدار مناطق مختلف کشور نیز کمک می‌کنند.
- شرکت های تعاونی با جمع آوری سرمایه های خرد و مهارت های افراد و بهره مندی از مشارکت آن ها، زمینه را برای ورود به فعالیت های اقتصادی بزرگتر و پیچیده‌تر نیز فراهم می سازند.
انواع شرکت‌های تعاونی
به صورت کلی شرکت های تعاونی به دو دسته تعاونی های تولید و تعاونی های توزیعی تقسیم می شوند که در ادامه به صورت کامل تری در مورد هر یک از این شرکت ها توضیح خواهیم داد. اما باید گفت که دسته بندی و طبقه بندی های دیگری نیز برای شرکت های تعاونی وجود دارد که یکی از این دسته بندی ها این نوع از شرکت ها را از حیث عضویت به دو دسته تعاونی عام و تعاونی خاص دسته بندی می نماید؛ در تعاونی عام با توجه به نامش، سهیم شدن در تاسیس آن برای همگان آزاد است و محدودیتی ندارد و تعداد اعضای آن حداقل 500 نفر می باشد اما شرکت های تعاونی خاص به این صورت است که عضویت در آن برای گروه و اقشار خاصی مثل کارگران، دانشجویان و… می باشد. لازم به ذکر است بگوییم که شرکت های تعاونی را از منظر گرایش و فعالیتی که دارند هم می توان دسته بندی کرد مانند تعاونی کشاورزی، صنعتی، خدماتی، مسکن، اعتباری، حمل و نقل، فرش دستباف و چند منظوره. اکنون به بیان جزییات و اطلاعات دقیق تری از شرکت های تعاونی تولیدی و توزیعی می پردازیم:
تعریف شرکت های تعاونی تولیدی
با توجه به اینکه یکی از اهداف شرکت های تعاونی حذف واسطه بین خریدار و فروشنده می باشد شرکت های تعاونی تولیدی عمدتا از تولیدکنندگان تشکیل شده است بدین ترتیب رسیدن به هدفی که ذکر شد به راحتی در این شرکت ها عملی خواهد بود. بسیاری از شرکت های تعاونی کشاورزی، صنعتی، صنایع دستی و معدنی در این دسته بندی قرار می گیرند و هدف از تاسیس این تعاونی ها افزایش بهره وری، قیمت ارزان تر و ارائه محصولات با کیفیت تر به مصرف کنندگان است. بدیهی است که تولیدکنندگانی که در این شرکت ها فعالیت دارند در کنار تحقق اهداف اصلی به دنبال سود و منفعت مالی خود نیز هستند و این شرکت های تعاونی به خوبی می توانند در زمینه کسب سود بیشتر برای شرکت های تولیدی موثر باشد.
تعریف شرکت های تعاونی توزیعی
شرکت های توزیعی که یکی دیگر از انواع شرکت های تعاونی هستند غالبا در زمینه تهیه و توزیع کالا، خدمات، مسکن و سایر نیازمندی های اعضا فعالیت دارند. اعضای این تعاونی ها اکثرا مصرف کنندگان هستند در واقع این شرکت ها با هدف تامین کالاها و نیازهای خدمات و مسکن تاسیس می شوند یکی از آشناترین نمونه های این شرکت ها، تعاونی های مسکن هستند.
مراحل و فرآیند ثبت شرکت های تعاونی
اکنون به مراحل و شرایط ثبت شرکت های تعاونی می پردازیم و تمامی نکات مهم را در این فرآیند ارائه خواهیم داد. برای تاسیس و ثبت شرکت های تعاونی لازم است که شما مراحل قانونی و اداری مشخصی را طی نمایید که این فرآیند عمدتاً توسط اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ها و اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری صورت می‌گیرد. تشکیل هیات موسس و اخذ موافقت اولیه، تشکیل مجمع عمومی موسس، تکمیل مدارک و درخواست ثبت و تایید نهایی و صدور آگهی ثبت به صورت کلی 4 مرحله ای است که برای ثبت شرکت تعاونی می بایست انجام شود. تمامی کارها و اقداماتی که می بایست در هر کدام از این مراحل انجام شود را در ادامه برای شما آورده ایم:
گام اول: تشکیل هیات موسس و اخذ موافقت اولیه
در ابتدا می بایست هیئت موسس شرکت تعاونی تشکیل شود، هیئت موسس باید حداقل ۷ نفر داوطلب که همگی تابعیت جمهوری اسلامی ایران را دارا می باشند و همچنین از تمامی شرایط عضویت در تعاونی آگاه هستند، تشکیل شود. پس از تشکیل هیئت موسس حال می بایست طرح توجیهی و پیش نویس اساسنامه تهیه و تنظیم گردد که این طرح می بایست شامل اهداف، سرمایه اولیه، تعداد اعضا، نحوه تأمین مالی و بازگشت سرمایه باشد و همچنین پیش‌نویس اساسنامه شرکت تعاونی می بایست توسط هیئت موسسان مطابق با نمونه های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تنظیم شود. در مرحله بعد، هیئت موسس با ارائه این مدارک به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان مربوطه، درخواست موافقت اولیه برای تشکیل تعاونی را ارائه می‌دهد که پس از بررسی و تأیید مدارک، این اداره موافقت اولیه را صادر می‌کند.
گام دوم: تشکیل مجمع عمومی موسس
پس از اخذ موافقت اولیه، هیئت موسس اقدام به دعوت از افراد واجد شرایط برای عضویت در تعاونی می‌نماید؛ به طوری که حداقل تعداد اعضا برای شرکت تعاونی تولیدی ۱۰۰ نفر و برای تعاونی توزیعی ۵۰۰ نفر است، مگر در موارد خاصی که قانون استثنا قائل شده باشد، مانند شرکت های تعاونی سهامی عام با حداقل ۷ عضو و تعاونی‌های مصرف و مسکن با حداقل ۱۹ عضو. برای دعوت از اعضا، آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار یا سایر روش‌های مقتضی منتشر می‌شود تا داوطلبان واجد شرایط برای حضور در مجمع عمومی موسس دعوت شوند. سپس در مجمع عمومی موسس، پس از استماع گزارش هیئت موسس و تصویب طرح توجیهی، اساسنامه شرکت تعاونی تصویب شده و اولین هیئت مدیره و بازرسان شرکت انتخاب می‌شوند.
گام سوم: تکمیل مدارک و درخواست ثبت
پس از برگزاری مجمع عمومی موسس و انتخاب هیات مدیره، مدارک زیر باید توسط هیات مدیره جدید تکمیل و به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه شود:
- فرم درخواست ثبت شرکت تعاونی
- اصل اساسنامه مصوب مجمع عمومی موسس (دو نسخه)
- صورتجلسه مجمع عمومی موسس (دو نسخه)
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیات مدیره و بازرسان
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری اعضای هیات مدیره و مدیرعامل
- گواهی افتتاح حساب بانکی و واریز حداقل یک سوم سرمایه اولیه تعاونی (در حسابی به نام شرکت تعاونی در شرف تاسیس)
- طرح توجیهی مصوب
- اعلام کتبی نام و نام خانوادگی، سمت، آدرس و مشخصات کامل اعضای هیات مدیره و بازرسان
- آگهی دعوت مجمع عمومی موسس (در صورت انتشار)
- هرگونه مجوز خاص لازم برای فعالیت تعاونی (مثلاً مجوز از وزارت جهاد کشاورزی برای تعاونی‌های کشاورزی)
گام چهارم: تایید نهایی و صدور آگهی ثبت
پس از بررسی و تایید مدارک توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مجوز ثبت صادر و پرونده به اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری ارسال می‌گردد. اداره ثبت شرکت‌ها پس از بررسی نهایی و اطمینان از مطابقت با قوانین، شرکت تعاونی را به ثبت رسانده و آگهی تاسیس آن را در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران منتشر می‌کند. با انتشار آگهی در روزنامه رسمی، شرکت تعاونی به صورت قانونی تشکیل شده و می‌تواند فعالیت‌های خود را آغاز نماید.
شرایط لازم برای ثبت شرکت تعاونی
برای ثبت شرکت های تعاونی شرایطی لازم است که این شرایط علاوه بر تضمین سلامت و پایداری شرکت، موجب ایجاد اعتماد متقابل میان اعضا و تسهیل در اداره امور تعاونی می‌شود. در ادامه، به مهمترین و اصلی ترین شرایط لازم برای عضویت در شرکت تعاونی می پردازیم:
- تعداد اعضا شرکت نباید کمتر از هفت نفر باشد.
- همچنین اعضا باید تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند و فاقد ممنوعیت قانونی مانند حجر، ورشکستگی به تقصیر، سوءپیشینه‌های مالی و اخلاقی باشند.
- شرط لازم بعدی این است که حداقل یک سوم سرمایه شرکت باید نقداً پرداخت شود و هیئت موسس باید حداقل دو سوم سهام را تعهد یا خریداری کند.
- سهام شرکت تعاونی باید با نام و غیرقابل تقسیم باشد و بهای آن نقداً پرداخت گردد.
- در مجامع عمومی هر عضو فقط یک رای دارد، بدون توجه به تعداد سهام.
- مسئولیت مالی اعضا محدود به میزان سهم آنان است مگر قرارداد دیگری منعقد شده باشد.
نکات مهم و توصیه‌های کاربردی
همان طور که می دانید ثبت شرکت و تاسیس آن دارای قوانین خاص و مشخصی است که ممکن است برای برخی از افراد طی کردن این مراحل قانونی با پیچیدگی هایی همراه باشد و در بسیاری از موارد به دلیل عدم آگاهی، مدت زمان ثبت شرکت بسیار طولانی شود، برای جلوگیری از این موارد بهتر است در ابتدای کار با مشاورین و کارشناسان متخصص در این زمینه مشورت نمایید. یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که اعضا و شرکا در تاسیس و ثبت شرکت های تعاونی می بایست مدنظر قرار دهند و به آن توجه ویژه ای داشته باشند دقت در تهیه و تدوین طرح توجیهی می باشد. این طرح می بایست بسیار واقع بینانه و با در نظر گرفتن جوانب اقتصادی و فنی تدوین شود زیرا اگر این طرح به صورت کارشناسی شده تهیه نگردد منجر به شکست شرکت و ضرر بسیاری خواهد شد. توجه داشته باشید برای اینکه شرکت های تعاونی بتوانند موفقیت خود را تضمین نمایند نیاز به مدیریت صحیح و مشارکت و مسئولیت پذیری تمامی اعضا دارند و این مهم با پایبندی به اصول تعاونی و همکاری امکان پذیر خواهد بود در واقع می توان گفت شرکت های تعاونی بر پایه هفت اصل اساسی عضویت آزاد و داوطلبانه، کنترل دموکراتیک توسط اعضا، مشارکت اقتصادی اعضا، خودمختاری و استقلال، آموزش، تعلیم و اطلاع رسانی، همکاری میان تعاونی‌ها و توجه به جامعه بنا می شوند و رعایت این اصول برای بقای شرکت الزامی و ضروری است.
نتیجه گیری
شرکت های تعاونی با هدف کاهش تورم، بهبود شرایط اقتصادی، توسعه کارآفرینی و کسب سود برای اعضای آن شکل می گیرند و تاسیس و ثبت این شرکت ها می تواند گامی بزرگ در تحقق عدالت اقتصادی باشد. از شرکت های تعاونی تولیدی گرفته تا شرکت های تعاونی توزیعی، همگی در تامین نیازهای مصرف کنندگان و تعدیل قیمت ها سعی در حذف واسطه ها و برقراری ارتباط مستقیم تولید کننده و مصرف کننده دارند. بدیهی است با افزایش شرکت های تعاونی علاوه بر کاهش تورم، افزایش فرصت های شغلی نیز امکان پذیر خواهد بود. با شناخت دقیق قوانین و مقررات، طی مراحل صحیح و رعایت اصول تعاونی، می‌توان شرکت هایی پایدار و موفق را بنیان نهاد که علاوه بر تامین منافع اعضا، به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز کمک شایانی کنند. این فرآیند، هرچند ممکن است در ابتدا پیچیده به نظر برسد، اما با برنامه‌ریزی دقیق، همکاری و استفاده از راهنمایی‌های تخصصی، به سرانجام خواهد رسید و ثمرات ارزشمندی را به همراه خواهد داشت.
