اظهارنامه مشاغل و راهنمای جامع ثبت| الزامات و قوانین

راهنمای اظهارنامه مشاغل
راهنمای جامع ثبت، الزامات و قوانین اظهارنامه مشاغل:
یکی از مهمترین اسناد مالیاتی اصلی، اظهار نامه مالیاتی است که ارائه و تکمیل آن برای تمامی مشاغل و مودیان ضروری است. در واقع اظهارنامه مالیاتی توسط مودیان تکمیل می گردد و تمامی اطلاعات آن می بایست دقیق و کامل باشد و بسیار مهم است که اظهارنامه مالیاتی طبق زمان گفته شده به سازمان مربوطه ارائه شود. زیرا در صورت عدم ارائه یا تاخیر در آن، آن کسب و کار ملزم به پرداخت جریمه خواهد بود.
از آنجایی که تمامی اطلاعاتی که در اظهارنامه مشاغل درج می گردد مبنای محاسبه مالیات و نظارت مالیاتی خواهد بود لذا مودیان می بایست با دقت بالایی اقدام به ثبت این اطلاعات نمایند. به دلیل ضرورت ارائه صحیح اظهار نامه، ما در این بخش از سایت حسابان کو به بررسی جامع الزامات، مراحل ثبت و نکات حقوقی مربوط به اظهارنامه مشاغل میپردازیم.
تعریف اظهارنامه مشاغل
برای اینکه سازمان امور مالیاتی کشور بتواند در اخذ مالیات به صورت صحیح و عادلانه اقدام نماید نیازمند اسناد و مدارکی است که در آن تمامی هزینه ها، کسورات و درآمدها به صورت کامل آورده شده باشد تا بتواند بر حسب سقف و نرخی که برای آن شغل و کسب و کار تعریف و وضع شده است، مالیات را اخذ نماید. بنابراین تمامی کسب و کارها، اشخاص حقیقی، صاحبان مشاغل آزاد و تمامی دارندگان پروانه کسب موظف هستند که سالانه اظهار نامه مالیاتی خود را تکمیل نموده و به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. در واقع اظهارنامه مالیاتی مشاغل فرمی است که صاحبان کسب و کار در آن تمامی اطلاعات مالی خود را ثبت کرده و در اختیار اداره مالیات قرار می دهند.
ماده 169 قانون مالیات های مستقیم
بر طبق ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، تمامی کسب و کارها و صاحبان مشاغل موظف هستند که تمامی اطلاعات مالی و صورت حساب های فصلی خود را در پایان هر فصل بر روی وب سایت اداره مالیات بارگذاری نمایند و هرگونه تاخیر و عدم ارسال، جریمه در پی خواهد داشت. در واقع سازمان مالیات برای هر شرکت و کسب و کاری یک کد معاملاتی اختصاص می دهد که در تمامی معاملاتی که توسط آن فرد و کسب و کار انجام می شود می بایست این کد معاملاتی درج گردد بنابراین بسیار مهم و ضروری است که تمامی شرکت ها و مشاغل آزاد حتما این موارد را رعایت نمایند.
دسته بندی مودیان مشاغل
سازمان مالیات کشور بر اساس ماده 100 قانون مالیات های غیر مستقیم، برای شفاف سازی پرداخت مالیات مشاغل گوناگون، کلیه ی مشاغل و کسب و کارها را برای مشخص شدن میزان مالیات در سه دسته بندی یا گروه قرار داده است. در واقع این دسته بندی بر اساس میزان درآمد و نوع فعالیتی که دارند صورت پذیرفته است. دسته بندی اول مربوط به مشاغل بزرگ و پردرآمد است مانند صادرکنندگان و واردکنندگان، صرافی ها، هتل ها، تولیدی ها، فروشگاه های زنجیره ای، موسسات حسابداری و حسابرسی، شرکت های حمل و نقل و غیره. مشاغل متوسط در دسته دوم و در گروه آخر مشاغل کوچک و نوپا قرار می گیرند. لازم به ذکر است بگوییم که این دسته بندی ها هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود و بر اساس میزان درآمد در هر سال ممکن است تغییراتی را داشته باشد بنابراین افرادی که مسئول امور مالی و حسابرسی یک شرکت و سازمان هستند می بایست با دقت بالایی این موارد را مورد مطالعه و بررسی قرار دهند. در ادامه برای سهولت در مطالعه و مقایسه جدولی تحت عنوان مقایسه ی دسته بندی مودیان آورده شده است:
گروه سوم ( مشاغل کم درآمد و نوپا) | گروه دوم ( مشاغل با درآمد متوسط) | گروه اول( مشاغل پردرآمد) | معیار |
کمتر از 10 میلیارد تومان | 10-30 میلیارد تومان | بیش از 30 میلیارد تومان | حدود درآمدی |
ساده | نیمه تفصیلی | الزامی | دفاتر قانونی |
علیالرأس | خوداظهاری/علیالرأس | خوداظهاری | نحوه محاسبه مالیات |
مدارک مورد نیاز اظهارنامه مشاغل
مدارک مورد نیاز برای اظهارنامه مشاغل که باید به اداره مالیات ارائه شود شامل مدارک هویتی و ثبتی، اسناد رسمی شرکت و فعالیت اقتصادی، مستندات مالی و عملکرد اقتصادی، اسناد بانکی، قراردادها و سایر گواهی نامه ها می باشد.
- 1. مدارک هویتی و ثبتی: کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه / مدارک معتبر شناسایی صاحبان امضا و اعضای هیئت مدیره (در صورت وجود) / کد رهگیری و مدارک پیشثبت نام الکترونیکی
- 2. اسناد رسمی شرکت و فعالیت اقتصادی : اساسنامه به روزرسانی شده با موضوع فعالیت دقیق/ اجاره نامه رسمی ثبت شده یا سند مالکیت محل کسب/ کارت بازرگانی معتبر (برای مشاغل مرتبط) / ترازنامه تأیید شده توسط حسابدار رسمی
- 3. مستندات مالی و عملکرد اقتصادی: صورت سود و زیان سال مالی جاری با مهر و امضا / فاکتورهای خرید تجهیزات و مواد اولیه / صورتنامه فروش و درآمدهای عملیاتی / محاسبات بهای تمام شده کالا/خدمات / رسیدهای پرداخت مالیاتهای قبلی
۴. اسناد بانکی و تراکنش ها: شامل گردش حساب ها
۵. اسناد قراردادی و تعهدات: تمامی قراردادها اعم از قراردادهای خرید و فروش و تفاهم نامه همکاری
۶. سایر مدارک تخصصی: گواهی نامه های مالیانی، کد رهگیری و مدارک تخصصی
مراحل ثبت اظهارنامه
بعد از جمع آوری و تکمیل مدارک فوق کافی است به سامانه مالیاتی مراجعه نمایید و برای ثبت اظهارنامه مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید تا بتوانید بدون اتلاف وقت و با دقت کافی تمامی مدارک را بارگذاری کرده و اظهارنامه خود را در موعد مقرر ثبت و ارائه نمایید.
- ابتدا در سامانه https://www.tax.gov.ir ثبت نام می نمایید و پس از تکمیل فرم ثبت نام، کد رهگیری خود را دریافت نمایید .
- در این مرحله باید تمامی اطلاعات مالی شرکت و کسب و کار خود را به صورت دقیق وارد نمایید تا محاسبه خودکار مالیات بر اساس اطلاعات وارد شده انجام پذیرد.
- در مرحله آخر، می بایست اطلاعات را تایید کرده و نسبت به پرداخت مالیات اقدام نمایید و پس از پرداخت رسید الکترونیکی را دریافت نمایید.
محاسبات مالیاتی مشاغل چگونه انجام می شود؟
مالیات مشاغل بر اساس دسته بندی و گروه بندی که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم محاسبه می شود. پس از ارائه اظهارنامه که شامل گزارش کاملی از درآمدها و هزینه ها می باشد، هزینه های قابل قبول و سایر کسورات از آن کسر شده (چناچه مطابق با قانون، مشمول معافیتی باشد اعمال می گردد) و بعد از آن سود مشمول مالیات محاسبه می گردد که این محاسبه بر اساس نرخ پلکانی اعلام شده می باشد. فرمول محاسبه مالیات مشاغل به صورت زیر است:
مالیات = (درآمد کل – هزینههای قابل قبول – معافیتها) × نرخ ماده 131
جرایم عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
چناچه در ارائه و ارسال اظهارنامه مالیاتی کوتاهی و اهمالی صورت گیرد، مودیان ملزم به پرداخت جریمه خواهند بود. جرایم عدم ارسال اظهارنامه غیرقابل بخشش است و می بایست پرداخت گردد. در واقع اعمال این جریمه ها سبب می شود که قانون مالیاتی مذکور با دقت و حساسیت بیشتری انجام پذیرد. جرایم عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای تمامی گروه های مودیان با نرخ جریمه و شرایط اعمال آن در جدول زیر آورده شده است:
ملاحظات | شرایط اعمال جریمه | نرخ جریمه | دسته مودیان |
غیرقابل بخشش | عدم ارسال در مهلت قانونی | ۳۰% مالیات متعلقه | اشخاص حقوقی |
غیرقابل بخشش | عدم ارسال در مهلت قانونی | ۳۰% مالیات متعلقه | اشخاص حقیقی گروه اول(درآمد بالای ۳۰۰ میلیارد ریال) |
غیرقابل بخشش | عدم ارسال در مهلت قانونی | ۳۰% مالیات متعلقه | اشخاص حقیقی گروه دوم (درآمد ۱۰۰-۳۰۰ میلیارد ریال) |
– | عدم ارسال در مهلت قانونی | ۱۰% مالیات متعلقه | اشخاص حقیقی گروه سوم (درآمد زیر ۱۰۰ میلیارد ریال) |
الزامی | برای کلیه صاحبان کسبوکار و مدیران سازمانی | ارسال لیست بیمه کارکنان | تکلیف همراه |
راهکارهای کاهش مالیات
برای اینکه شرکت ها و کسب و کارها بتوانند بخشی از هزینه های مالیاتی را کاهش دهند باید در ارسال اظهارنامه مالیاتی دقیق باشند تا مشمول جرایم نشوند. همچنین بهتر است که از یک متخصص در حوزه حسابداری و مالی کمک بگیرند تا انجام امور محاسباتی و مالیاتی با دقت بالایی انجام پذیرد علاوه بر آن، این متخصصان به دلیل اشراف بالایی که به قوانین مالیاتی دارند می توانند در برخی موارد از معافیت های مالیاتی استفاده نمایند که این راهکاری برای کاهش هزینه های مالیاتی شرکت خواهد بود.
نتیجه گیری
ارائه اظهارنامه مالیاتی در زمان مقرر نه تنها از جرائم مالیاتی جلوگیری می کند، بلکه به عنوان سند معتبری برای اخذ تسهیلات بانکی و مشارکت در مناقصات نیز کاربرد دارد. با برنامه ریزی مالی مناسب، رعایت مقررات و مشاوره از افراد متخصص در این زمینه می توانید بار مالیاتی خود را به حداقل برسانید. توصیه می شود حداقل یک ماه قبل از مهلت مقرر نسبت به تکمیل اظهارنامه اقدام کنید تا مشمول پرداخت جریمه نشوید.