مالیات نقل و انتقال املاک
مالیات نقل و انتقال املاک | یکی از انواع مالیات ها، مالیات بر دارایی اشخاص می باشد. مالیات بر دارایی شخص ، برای اموال مختلف، مانند ملک، خودرو و … باید پرداخت شود.
یکی از انواع مالیات بر دارایی، مالیات بر املاک در انواع مالیات اجاره، منازل لوکس، خانه های خالی و نقل و انتقال املاک از اقسام مالیات بر املاک هستند. پرداخت این مالیات در زمان نقل و انتقال املاک الزامی بوده و بدون پرداخت آن، نمی توان برای انتقال ملک عمل کرد.
در این مطلب، ابتدا به این سوال پاسخ داده ایم که مالیات نقل و انتقال ملک ۱۴۰۳ بر عهده چه کسی است؟ سپس در ادامه، میزان و نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک 1403 را بررسی می کنیم و نهایتا، روش پرداخت این نوع از مالیات مشمولان معاف را توضیح می دهیم.
مشمولین معافیت مالیات نقل و انتقال املاک
مالیات نقل و انتقال ملک بر عهده چه کسی است؟
به موجب ماده 59 قانون، مالکان عین (ملک مورد معامله) یا صاحبان حق، باید در هنگام نقل و انتقال قطعی املاک، علاوه بر پرداخت هزینه انتقال سند ملک، نرخ پنج درصد (5%) از ارزش مورد معامله را به عنوان مالیات نقل و انتقال ملک پرداخت نمایند.
در خصوص پرداخت مالیات ملک، چند نکته را لحاظ کنید:
صاحبان ملک (اهم از املاک تجاری، مسکونی و …) باید مالیات انتقال ملک را پرداخت نمایند. مالیات نقل و انتقال ملک، بعد از قطعی شدن معاملات، در دفاتر اسناد رسمی محاسبه می گردد.
مطابق قوانین مالیات خانه های لاکچری سال گذشته، صاحبان واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که ارزش آن ها، بیش از پانزده میلیارد تومان بوده، باید دوهزارم ارزش ملک خود، نسبت به مازاد پانزده میلیارد تومان را به عنوان مالیات، از طریق سامانه expasset.tax.gov.ir پرداخت نمایند.
برای پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک ۱۴۰۳، باید مدارک لازم از جانب خریدار ملک و فروشنده ملک ارائه شود.
مدارک لازم برای پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک، شامل موارد زیر می باشد:
استعلام دفترخانه (با ذکر نام خریدار)
فتوکپی اسناد مالکیت (رسمی، غیر رسمی، قراردادی، اجاری)
فتوکپی گواهی شهرداری
فتوکپی شناسنامه خریدار و فروشنده
فتوکپی کارت ملی خریدار و فروشنده
فتوکپی صورت مجلس تفکیکی
فتوکپی پروانه ساختمان
فتوکپی پایان کار ملک
نقشه و کروکی محل
آدرس دقیق ملک
توجه نمایید که میزان مالیات حق واگذاری محل، 2 درصد ارزش معامله می باشد. مصادیق حق واگذاری محل، در تبصره 2 ماده 59 قانون مالیات مستقیم، مشخص شده است.
به موجب این تبصره: “حق واگذاری محل، از نظر این قانون، عبارت است از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل.”
بنابراین، با توجه به توضیحات بالا، در معاملات نقل و انتقال ملک، صاحب ملک ( فروشنده) عهده دار پرداخت مالیات می باشد. همچنین، برای پرداخت مالیات، ارائه تمامی مدارک فوق الذکر ضروری بوده و خریدار و فروشنده، باید تمامی مدارک را به دفترخانه اسناد رسمی انتقال سند، ارائه دهند.
میزان و روش محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک در سال 1403
در این بخش در خصوص میزان و نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک در سال 1403 توضیح خواهیم داد .
مالیات نقل و انتقال ملک، به دو صورت تعیین می شود:
. مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی و اداری و املاک تجاری بدون سرقفلی: 5 درصد ارزش معامله
. مالیات نقل و انتقال املاک تجاری با سرقفلی: 2 درصد ارزش معامله
روش محاسبه مالیات نقل و انتقال ملک در سال 1403 برای هر نوع کاربری ملک، به صورت زیر می باشد:
میزان مالیات نقل و انتقال ملک، برابر با 5 درصد ارزش معامله می باشد. به عنوان مثال، شخصی که یک ملک سه میلیاردی را معامله کرده است، باید مبلغ 150 میلیون تومان را بابت مالیات نقل و انتقال ملک پرداخت نماید.
میزان مالیات حق واگذاری محل، که مالیات سرقفلی، یکی از انواع آن بوده، 2 درصد ارزش معامله می باشد. مصادیق حق واگذاری محل، در تبصره 2 ماده 59 قانون مالیات مستقیم، مشخص شده است. “حق واگذاری محل، از نظر این قانون، عبارت است از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل.” به عنوان مثال، برای واگذاری حق سرقفلی ملکی، به ارزش یک میلیارد تومان، باید مبلغ بیست میلیون تومان به عنوان مالیات واگذاری حق سرقفلی، پرداخت شود.
نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک ۱۴۰۳
پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک، بر اساس تبصره 4 ماده 187 قانون مالیات های مستقیم، باید به صورت آنی از طریق دفاتر اسناد رسمی انجام گیرد. به موجب این ماده قانونی: “… سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مکلف است امکان دسترسی برخط به سامانه ثبت الکترونیک سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را برای سازمان امور مالیاتی کشور فراهم نماید.”
بنابراین، بعد از محاسبه مالیات در دفتر خانه ها، مودیان مالیاتی، بدون آنکه به سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.gov.ir مراجعه نمایند، می توانند در همان دفتر خانه اسناد رسمی، مالیات نقل و انتقال ملک خود را پرداخت کنند و دیگری نیاز نیست مودیان مالیاتی، به سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه نمایند.
مشمولین معافیت مالیات نقل و انتقال املاک
معافیت مالیاتی، به معنی هزینه ای است که از میزان مالیات فرد کسر گردیده و مودی، لازم نیست که آن را به سازمان مالیات پرداخت نماید. این معافیت می تواند شامل محاسبه نرخ کمتر برای مالیات، صفر شدن مالیات، و یا اخذ مالیات از بخشی از موارد باشد. یکی از سوالات همیشگی که ممکن است، در این میان، برای افراد مطرح شود؛ این است که آیا مالیات نقل و انتقال املاک نیز مشمول معافیت مالیاتی می شود یا خیر؛ و اگر پاسخ به این سوال مثبت است، آن دسته از مشمولان معافیت مالیاتی، چه افرادی می باشند؟
پاسخ: نقل و انتقال برخی املاک مشمول معافیت مالیاتی است و مشمولین معافیت مالیات نقل و انتقال املاک، نیازی به پرداخت مالیات متعلقه ندارند. به موجب ماده 63 قانون مالیات مستقیم، نقل و انتقال بلاعوض املاک، از شمول این نوع مالیات مستثنی شده و به آن، مالیات نقل و انتقال ملک تعلق نمی گیرد.
هم چنین، به موجب ماده 65 همین قانون، نقل و انتقال قطعی املاک که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی به عمل آمده و یا خواهد آمد و واحدهای مسکونی از طرف شرکت های تعاونی مسکن به اعضاء آن ها، مشمول مالیات نقل و انتقال املاک نخواهد بود. علاوه بر این، مستند به ماده 68 قانون مالیات مستقیم، املاکی که در اجرای ماده ۳۴ قانون ثبت مصوب مرداد ماه ۱۳۲۰ و اصلاحات بعدی آن به دولت تملیک می شود؛ از پرداخت مالیات نقل و انتقال قطعی معاف است.
نکته مهم:
- هر گونه مال و یا وجوهی که از طرف وزارتخانه ها و موسسات و شرکت های دولتی و یا شهرداری ها بابت عین یا حقوق راجع به املاک و اراضی برای ایجاد و یا توسعه مناطق نظامی یا مرافق عامه از قبیل توسعه یا احداث جاده، راه‌آهن، خیابان، معابر، لوله‌کشی آب و نفت و گاز، حفر نهر و نظایر آن ها به مالک یا صاحب حق تعلق می گیرد یا به حساب وی به ودیعه گذاشته می شود، از مالیات نقل و انتقال ملک معاف خواهد بود.
- املاکی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده یا می رسد در صورت انتقال به سازمان میراث فرهنگی کشور نسبت به کل مالیات نقل و انتقال قطعی متعلق و در سایر موارد که در دست اشخاص باقی می ماند؛ نسبت به ۵۰ درصد از معافیت مالیاتی برخوردار خواهد شد.
